Đắk Nông: Từng bước bảo vệ và phát triển kinh tế rừng
Tỉ lệ che phủ rừng của tỉnh Đắk Nông năm 2020 là 38.02%, thấp hơn gần 4% so với tỉ lệ chung của cả nước (42,01%). Tỉnh ủy Đắk Nông từng bước tham gia vào thị trường carbon và phát triển rừng bền vững.
Diện tích đất rừng tại Đắk Nông bị lấn chiếm
Thời gian qua, việc rừng bị tàn phá đã dẫn tới nhiều hậu quả nặng nề. Trước mắt, đó là tình trạng khô hạn xảy ra khắp các địa phương trong tỉnh với chiều hướng ngày càng gay gắt; Các hiện tượng thời tiết cực đoan, bất thường như lũ lụt, sạt lở diễn ra thường xuyên với chiều hướng ngày càng phức tạp hơn.
Theo Nghị quyết, hiện tỉnh Đắk Nông có hơn 329.000 ha rừng và đất quy hoạch phát triển lâm nghiệp, chiếm hơn 50% diện tích tự nhiên của tỉnh.
Theo báo cáo mới nhất của ngành chức năng về hiện trạng rừng, toàn tỉnh hiện có hơn 247.000 ha đất có rừng (trong đó có hơn 196.000 ha rừng tự nhiên, còn lại là rừng trồng) và gần 82.000 ha đất chưa có rừng. Tỉ lệ che phủ rừng của tỉnh Đắk Nông năm 2020 là 38,02%, thấp hơn gần 4% so với tỉ lệ chung của cả nước (42,01%).
“Công tác quản lý đất lâm nghiệp sau khi bị chặt phá, lấn, chiếm còn nhiều yếu kém. Việc trồng lại rừng trên các diện tích này vẫn còn nhiều khó khăn và tỉ lệ còn khiêm tốn so với diện tích thực tế. Thêm nữa, việc bồi thường thiệt hại đối với diện tích rừng bị tàn phá, diện tích đất rừng bị lấn chiếm do các đơn vị chủ rừng buông lỏng quản lý vẫn chưa được giải quyết dứt điểm…”, Nghị quyết của Tỉnh ủy Đắk Nông nêu rõ.
Nhìn chung, công tác quản lý, bảo vệ rừng tỉnh Đắk Nông vẫn còn nhiều tồn tại, hạn chế. Nhiều đơn vị được giao đất, giao rừng quản lý yếu kém; Tình trạng phá rừng, lấn chiếm đất lâm nghiệp trái phép để lấy đất sản xuất tuy có giảm nhưng vẫn diễn biến phức tạp.
Công tác quy hoạch ba loại rừng còn nhiều bất cập, hiện trạng rừng không phản ánh đúng thực tế, dẫn tới nhiều khó khăn trong công tác quản lý.
Thêm nữa, tại nhiều khu vực, chất lượng rừng tự nhiên đang suy giảm; Nhiều vụ phá rừng, lấn chiếm đất rừng không được xử lý đến nơi đến chốn dẫn tới nhiều “tiền lệ” xấu trong quản lý, bảo vệ rừng và thực thi các quy định pháp luật liên quan.
Hành động để đạt được mục tiêu
Đầu tiên, tỉnh gắn trách nhiệm quản lý, bảo vệ rừng và quản lý đất lâm nghiệp sau khi rừng bị tàn phá, lấn chiếm cho người đứng đầu các cơ quan, tổ chức, địa phương. Song song với đó, các cơ quan tố tụng tăng cường đấu tranh, xử lý các hành vi vi phạm trong lĩnh vực lâm nghiệp.
Đối với các vấn đề bất cập, tồn tại trong quy hoạch 3 loại rừng, Đắk Nông chỉ đạo xây dựng quy hoạch 3 loại rừng thống nhất với số liệu quy hoạch sử dụng đất, tích hợp chung vào quy hoạch của tỉnh giai đoạn 2021-2030, tầm nhìn 2050, khắc phục triệt để các điểm bất hợp lý trong quy hoạch 3 loại rừng, nhất là tình trạng nhiều diện tích trên giấy tờ là rừng, nhưng trên thực tế là nương rẫy, đất trống, đồi trọc.
Đắk Nông cũng đặt mục tiêu trồng lại rừng trên toàn bộ diện tích bị phá sau ngày 1/7/2014; Chỉ đạo các đơn vị liên quan, chính quyền địa phương quản lý, bảo vệ khôi phục diện tích rừng thông phòng hộ, cảnh quan ven Quốc lộ 14 và Quốc lộ 28.
Bên cạnh nguồn lực từ chính sách chi trả dịch vụ môi trường rừng và một số chính sách hỗ trợ của Nhà nước, Đắk Nông cũng gắn phát triển rừng gắn với kinh tế lâm nghiệp bền vững và huy động nguồn lực từ doanh nghiệp, người dân để bảo vệ, phát triển rừng, nâng cao độ che phủ và phát triển các mô hình kinh tế rừng bền vững.
Tỉnh đặt mục tiêu phát triển rừng bằng phương thức nông lâm kết hợp trên diện tích đất lâm nghiệp bị lấn chiếm theo cơ chế liên doanh, liên kết với người dân. Đây là chương trình đa mục đích, vừa đảm bảo độ che phủ rừng, ổn định dân cư, an ninh trật tự, và đảm bảo sinh kế cho người dân cũng như các mục tiêu môi trường khác.
Bên cạnh đó, tỉnh cũng tập trung hình thành vùng nguyên liệu gỗ rừng trồng có diện tích lớn, tập trung và ổn định; Đồng thời khuyến khích, thu hút các nhà đầu tư liên kết, hợp tác phát triển vùng nguyên liệu và xây dựng nhà máy chế biến gỗ, lâm sản xuất khẩu.
Đối với chính sách chi trả dịch vụ môi trường rừng, Đắk Nông xác định tập trung các giải pháp để triển khai thực hiện hiệu quả hơn.
Đồng thời, từng bước tham gia xây dựng cơ sở dữ liệu, hành lang pháp lý để tiếp cận và tham gia thị trường carbon…, tạo nguồn lực tài chính lớn hơn để phục vụ công tác quản lý, bảo vệ và phát triển rừng bền vững.
Nguyễn Linh (T/h)
