Chuyên gia cảnh báo nguy cơ nhiễm độc kim loại nặng từ sự cố vỡ hồ chứa nước thải Tả Phời

Theo dõi KTMT trên

Cần nghiêm túc đánh giá khách quan về tác động về môi trường

Sáng 9/8, Bí thư Tỉnh uỷ Lào Cai Đặng Xuân Phong đến hiện trường vụ vỡ cống tràn xả thải nhà máy luyện đồng Tả Phời, thành phố Lào Cai để chỉ đạo công tác khắc phục hậu quả.

Trong buổi làm việc, Bí thư Lào Cai Đặng Xuân Phong yêu cầu các sở, ban, ngành có giải pháp khắc phục sự cố, việc dọn dẹp nhà cho các hộ dân bị ảnh hưởng; bàn giải pháp xây dựng các tuyến mương thu gom nước thoát mặt, gia cố đập, cống thoát nước mặt của hồ thải.

"Sự cố xảy ra rất đáng tiếc, cần nghiêm túc sửa sai, đánh giá khách quan về tác động về môi trường, ảnh hưởng đến đời sống nhân dân. Sớm khắc phục sự cố và đưa nhà máy đi vào hoạt động an toàn, hiệu quả..." - Bí thư tỉnh Lào Cai yêu cầu.

Phó Chủ tịch UBND tỉnh Lào Cai Hoàng Quốc Khánh yêu cầu: Sở Tài nguyên và Môi trường khẩn trương lấy mẫu, quan trắc nước thải để có cảnh báo cho các tổ chức, cá nhân, hộ gia đình sử dụng nước suối Phời, Cóc, Ngòi Đường cho các mục đích tưới tiêu, thủy lợi.

UBND TP Lào Cai phối hợp với công ty thống kê để có cơ sở hỗ trợ đền bù. Trước mắt, bố trí chỗ ở cho hộ, cá nhân gia đình bị ảnh hưởng.

Khó thu hồi và xử lý triệt để

Đánh giá về sự cố môi trường này, ông Phạm Văn Sơn - Giám đốc Trung tâm Ứng phó sự cố môi trường Việt Nam (SOS) cho rằng, nước bùn thải quặng của nhà máy đã qua quá trình hóa lý nên có thể chứa kim loại nặng, hóa chất, axit, phụ gia...

“Những chất này khi thoát ra môi trường sẽ không có cách nào thu hồi và xử lý triệt để. Chúng sẽ nhanh chóng ngấm vào đất, nguy cơ nhiễm vào nước ngầm, một phần hơi độc phát tán vào không khí. Vô hình trung toàn bộ khu vực đất bị ô nhiễm biến thành “bể chứa chất thải mở rộng không có lớp nền chống thấm”, ông Sơn cho hay.

Cùng quan điểm, TS Nguyễn Ngọc Huy, chuyên gia về biến đổi khí hậu và cảnh báo thiên tai bày tỏ sự lo lắng về những tác hại có thể xảy ra của sự cố này. 

Nước thải của quá trình luyện kim nói chung và luyện đồng nói riêng là loại nước thải vô cùng độc hại. Loại nước thải này được gọi là quặng đuôi có chứa kim loại nặng như Asen, lưu huỳnh, thủy ngân, và chất phụ gia như xyanua... Tất cả những chất này đều độc hại với da, đường hô hấp, đường ruột và là các tác nhân gây ung thư.

Theo TS Nguyễn Ngọc Huy, để đảm bảo sức khỏe, người dân ở khu vực ảnh hưởng của sự cố cần tránh tiếp xúc nguồn nước thải. Tốt nhất là nên sử dụng nguồn nước đóng chai cho đến khi có kết quả kiểm nghiệm nguồn nước từ cơ quan chức năng. Người dân không nên sử dụng các loại rau, cỏ trong khu vực có nước thải chảy qua.

"Tôi thấy trong clip người dân bì bõm cứu đồ đạc trong lúc hàng ngàn mét khối nước thải đang chảy xuống khu dân cư mà lo lắng. Tôi được biết Trung tâm quan trắc môi trường Lào Cai đã lấy mẫu nước đi kiểm định nhưng không nên đợi có kết quả kiểm định rồi mới thông báo hay khuyến cáo cho dân vì nguy cơ về ô nhiễm kim loại nặng là hiện hữu", TS Nguyễn Ngọc Huy nói.

Trước đó, vào khoảng 8h30 ngày 8/8, tại hồ thải quặng đuôi của nhà máy tuyển đồng bị xảy ra sự cố vỡ cống thoát nước mặt dẫn đến một lượng lớn nước và bùn chảy ra ngoài.

Vụ việc xảy ra làm ảnh hưởng 46 hộ dân với 220 nhân khẩu phía hạ lưu, làm ngập tuyến đường (khu vực giáp trụ sở UBND xã Tả Phời). Nước lẫn bùn thải chảy vào suối Phời.

Hoài Thu