Các đảo san hô có khả năng tự thích ứng với nước biển dâng
Các đảo san hô trên khắp thế giới có thể thích nghi một cách tự nhiên cũng như tự dâng cao so với mặt biển.
Quần đảo Maldives nằm trong số những hòn đảo có thể bị ảnh hưởng bởi tình trạng nước biển dâng lên ngày càng nhanh. (Ảnh: Đại học Plymouth) |
Những năm gần đây, các nhà nghiên cứu môi trường liên tục đưa ra cảnh báo mực nước biển đang dâng lên ngày càng nhanh, và đảo quốc nhỏ như Kiribati và Tuvalu bị nhấn chìm xuống biển.
Tuy nhiên, một nghiên cứu quốc tế được thực hiện bởi các nhà khoa học thuộc đại học Plymouth (Anh) cho thấy các hòn đảo nhỏ và nằm thấp dưới mực nước biển rải rác ở Thái Bình Dương và Caribe - vốn bị coi là dễ bị tổn thương nhất bởi hiện tượng Trái Đất nóng lên - có thể thích nghi một cách tự nhiên cũng như tự dâng cao so với mặt biển. Nghiên cứu vừa được công bố trên Tạp chí Science Advances.
Trong công trình nghiên cứu kéo dài 3 năm, các nhà khoa học đã tiến hành theo dõi các đảo san hô như Maldives và quần đảo Marshall.
Nghiên cứu cũng lập một mô hình rạn san hô và đảo trong bể thí nghiệm với mực nước dâng cao, đồng thời sử dụng các mô phỏng máy tính để tái hiện cách mà các đảo phản ứng với hiện tượng nước biển dâng cao trong thực tế.
Kết quả cho thấy thủy triều vận chuyển trầm tích để giúp các đảo dâng cao hơn mực nước biển và tránh được nguy cơ bị nhấn chìm.
Để tiến hành nghiên cứu, các nhà khoa học đã tạo ra mô hình của đảo Fatato, một phần của đảo san hô Funafuti ở Tuvalu, và đưa nó vào một loạt các thí nghiệm được thiết kế để mô phỏng mực nước biển dâng theo dự đoán. (Ảnh: Đại học Plymouth) |
Các nhà khoa học cho rằng, sự thích nghi tự nhiên này có thể mang lại khả năng sinh tồn trong tương lai. Tuy nhiên, để có thể tồn tại trên đảo, con người cần có các hành động để hỗ trợ quá trình nâng cao tự nhiên của các hòn đảo như nạo vét cát san hô và trầm tích của cư dân trên đảo sau đó di chuyển chúng đến các bãi biển.
Ngoài ra, việc thiết kế nhà ở an toàn thích ứng với biến đổi khí hậu, có khả năng chống chịu thiên tai bão lũ, như nhà sàn và nhà di động, cũng có thể giúp cư dân trên đảo thích nghi tốt hơn.
Tuy nhiên, các quốc đảo ở vùng thấp bị cho là có nguy cơ cao nhất hứng chịu các cơn bão ngày càng mạnh và tình trạng nước biển dâng do ảnh hưởng của biến đổi khí hậu. Chính vì vậy, một số quốc đảo đang chuẩn bị tái định cư và di dân trong vài thập kỷ tới. Trong khi đó, nhiều nước khác đã cho xây dựng các bức tường chắn sóng, di chuyển các làng ven biển lên vùng cao hơn, đồng thời kêu gọi viện trợ quốc tế hoặc lập dự án khắc phục thiệt hại do tác động của biến đổi khí hậu.
Giáo sư Masselink, người đứng đầu nhóm nghiên cho biết, trong các nghiên cứu trước đây, các đảo san hô thường bị coi là những cấu trúc không thể điều chỉnh theo mực nước biển dâng vì vậy chúng là một trong những môi trường ven biển dễ bị tổn thương nhất trên hành tinh.
Tuy nhiên, kết quả nghiên cứu của Đại học Plymouth mang đến một cái nhìn mới về cách các đảo quốc có thể ứng phó với tình trạng nước biển dâng.
Đồng tác giả của nghiên cứu, Giáo sư Paul Kench (Đại học Simon Fraser, Canada) cho rằng, hiểu cách các đảo thay đổi về mặt vật lý khi mực nước biển dâng sẽ giúp cung cấp nhiều phương án để giải quyết hậu quả của biến đổi khí hậu.
Quang Huy