Bài toán nỗi lo “đốt rác phát điện làm phát thải dioxin”

Theo dõi KTMT trên

Tại Hội thảo, các đại biểu đã nghe trình bày về 5 mô hình xử lý rác thải phổ biến ở Việt Nam, bao gồm: đốt rác phát điện; xử lý chất thải rắn sinh hoạt thành phân vi sinh; chôn lấp; điện khí hóa và đốt rác thông thường.

Theo số liệu thống kê của Bộ TN&MT, hiện mỗi năm Việt Nam sản sinh 25,5 triệu tấn rác thải sinh hoạt, trong đó có đến 75% được xử lý bằng chôn lấp. Tuy nhiên, chỉ 30% số này là chôn lấp hợp vệ sinh. Quỹ đất dành cho việc chôn lấp ở nhiều địa phương ngày càng hạn hẹp. Do đó, đốt rác phát điện đang là phương án được nhiều địa phương lựa chọn.

Ông Đặng Huy Đông – nguyên Thứ trưởng Bộ Kế hoạch Đầu tư đặt vấn đề đốt rác phát điện thực chất là điện than, tại sao lại chọn khi cả thế giới đang loại bỏ?

“Chúng ta gần như không phân loại được rác tại nguồn nên khi đốt sẽ thải ra khí dioxin (chất độc da cam) mà phải công nghệ rất hiện đại mới có thể xử lý được. Liệu rằng có khẳng định là khí thải trong quá trình đốt rác có an toàn hay không?”- ông Đông nêu.

Không đồng tình với ý kiến của ông Đặng Huy Đông, ông Lương Duy Hanh – đại diện Vụ Pháp chế Bộ TN&MT cho rằng, không nên hoang mang về vấn đề phát thải dioxin. Có rất nhiều loại nhựa, chỉ có nhựa PC mới phát thải ra dioxin, công nghệ hiện nay hoàn toàn có thể kiểm soát được. Nước ngoài phân loại rác tại nguồn để tăng cường việc tái chế chứ không phải vì công nghệ xử lý.

“Đất nước ta còn nghèo, muốn làm như các nước phát triển thì mất rất nhiều tiền, ta không làm được. Chúng ta chỉ có thể làm từng bước, nhưng không để gây ô nhiễm môi trường” – ông Hanh nói.

Cho rằng không thể vì nghèo mà chấp nhận công nghệ xử lý đốt rác phát điện, ông Đặng Huy Đông đề nghị các nhà khoa học cần có ý kiến về vấn đề này.

Chủ trì hội nghị, Thứ trưởng Bộ TN&MT Võ Tuấn Nhân ghi nhận ý kiến của các đại biểu và khẳng định sẽ tiếp thu ý kiến để nghiên cứu cụ thể trước khi đưa ra bộ quy chuẩn chung hướng dẫn các địa phương thực hiện.

“Sắp tới, Bộ TN&MT sẽ có 4 đoàn kiểm tra ở 25 tỉnh thành để ghi nhận việc xử lý rác thải cụ thể, từ đó lựa chọn công nghệ xử lý rác phù hợp nhất. Chúng ta mong muốn lựa chọn các công nghệ xử lý rác sinh hoạt phù hợp cả về giá thành và đảm bảo vấn đề môi trường” – ông Nhân nhấn mạnh.

Còn đối với việc quản lý rác thải, theo ông Đồng Phước An – Phó Giám đốc Sở Xây dựng Hà Nội, hiện một số địa phương còn bị chồng chéo. Điển hình, Hà Nội giao quản lý chất thải rắn cho Sở Xây dựng nhưng Sở này chỉ có Phòng Hạ tầng kỹ thuật quản lý 5 lĩnh vực: rác thải sinh hoạt, cấp nước, thoát nước, chiếu sáng, cây xanh.

“Bộ phận quản lý chất thải rắn chỉ có 3 cán bộ, với nhân lực như vậy thì chỉ xử lý sự vụ cũng đã quá tải” – ông An cho biết thêm.

Cùng với đó, lãnh đạo của Sở Xây dựng Hà Nội cũng đề nghị giao cho Sở Tài nguyên và Môi trường quản lý chất thải rắn, bởi việc thu gom, vận chuyển, đánh giá tác động môi trường giao cho ngành xây dựng không thực sự phù hợp.

Trả lời cho thắc mắc của Sở Xây dựng Hà Nội, Thứ trưởng Bộ TN&MT Võ Tuấn Nhân cho biết, trên thực tế chỉ 7 đến 8 Sở Tài nguyên và Môi trường được giao nhiệm vụ quản lý về chất thải, những tỉnh còn lại đều được giao cho Sở Xây dựng.

Ông Nhân cũng cho biết thêm: “Mới đây, Chính phủ đã thông qua Nghị quyết 09, Bộ TN&MT sẽ là cơ quan đầu mối, thống nhất quản lý nhà nước về chất thải rắn. Theo đó, Bộ TN&MT sẽ lấy ý kiến tại địa phương về việc giao quyền quản lý rác thải trên tinh thần các Sở Tài nguyên và Môi trường sẽ trực tiếp quản lý lĩnh vực theo đúng Nghị quyết của Chính phủ”.

Đức Trọng (T/h)