Thời gian tới lãi suất cho vay sẽ không có biến động lớn?
Thông thường khi lãi suất huy động tăng, lãi suất cho vay sẽ nhích lên. Tuy nhiên, từ giờ đến cuối năm, mặt bằng lãi suất cho vay vẫn được nhận định rằng sẽ duy trì ở mức thấp.
Nhiều ngân hàng kể từ cuối tháng 3 đến nay đã tăng lãi suất huy động đến 4 lần. Tuy vậy, kể từ đầu tháng 7, đà tăng lãi suất dường như đã chậm dần lại hơn so với các tháng trước.
Đà tăng của lãi suất huy động ra sao?
Theo đó, nửa đầu tháng 7 ghi nhận thị trường có 10 nhà băng tăng lãi suất, bao gồm: NCB, Eximbank, SeABank, VIB, BaoViet Bank, Saigonbank, VietBank, MB, BVBank và KienLong Bank.
So với cùng kỳ tháng trước, thị trường đã ghi nhận có đến 20 ngân hàng tăng lãi suất, nhưng tại các ngân hàng thương mại, cuộc đua tăng lãi suất huy động dường như đang chậm lại.
Các ngân hàng Big4 (BIDV, Vietcombank, VietinBank, Agribank) vẫn đang đứng ngoài cuộc đua tăng lãi suất huy động, làm cho mặt bằng lãi suất tiết kiệm đang dần phân hóa lớn.
Hiện nay, đang giữ mức lãi suất ưu đãi nhất là VietinBank, tiếp theo sau là BIDV.
Theo đó, tại VietinBank lãi suất dao động trong khoảng 2,0 - 5,0%/năm, BIDV dao động trong khoảng 1,7-4,8%/năm, Vietcombank dao động trong khoảng 1,6-4,7%/năm, Agribank dao động trong khoảng 1,6-4,7%/năm.
Mặc dù lãi suất tại Agribank và Vietcombank dao động trong một khoảng tương tự nhau, thế nhưng lãi suất tại Agribank cao hơn Vietcombank 0,1 điểm % tại các kỳ hạn 6 tháng, 9 tháng và 12 tháng.
Với làn sóng tăng lãi suất thời gian qua, lãi suất huy động toàn thị trường đã tăng khoảng 0,5 điểm phần trăm so với cuối tháng 3 năm 2024, nhưng vẫn thấp hơn 0,15 - 0,45 điểm phần trăm so với cuối năm 2023.
Các chuyên gia cho rằng, lãi suất huy động tăng trên diện rộng thời gian qua chủ yếu do tiền gửi vào hệ thống ngân hàng tăng chậm. Bên cạnh đó, áp lực tỷ giá vẫn rất lớn làm cho Ngân hàng Nhà nước tiếp tục bán ngoại tệ, hút ròng tiền đồng về cũng gây áp lực lên thanh khoản tiền đồng của hệ thống ngân hàng.
Hai yếu tố này dự báo sẽ vẫn tiếp tục duy trì, đẩy mặt bằng lãi suất huy động có thể tiếp tục đi lên trong nửa cuối năm 2024.
Theo chuyên gia kinh tế Đinh Trọng Thịnh, việc tăng lãi suất tiết kiệm sẽ giúp kênh đầu tư này trở nên hấp dẫn hơn đối với người dân, nhất là trong bối cảnh các kênh đầu tư khác như bất động sản, chứng khoán… đang có tín hiệu phục hồi và thu hút dòng tiền trở lại. Bên cạnh đó, ngân hàng tăng lãi suất huy động nhằm tránh việc người dân rút tiền đồng đầu cơ USD trong bối cảnh tỷ giá VND/USD đang tăng. Chưa kể chính nhà băng cũng cơ cấu lại nguồn vốn nhằm đón xu hướng tăng tín dụng trong thời gian tới.
Những yếu tố khiến lãi suất cho vay khó tăng
Theo TS Cấn Văn Lực, thành viên Hội đồng Tư vấn chính sách tài chính - tiền tệ quốc gia, dự báo trong quý III hoặc quý IV/2024 lãi suất huy động có thể tăng nhẹ nhưng lãi suất cho vay sẽ cố gắng giữ ở mức hiện tại.
Về vấn đề này, lãnh đạo Vietinbank cho hay, hiện các nhà băng đang nỗ lực tiết kiệm chi phí kinh doanh, cùng với đó đã chủ động giảm lợi nhuận… nên lãi suất đầu ra có thể không tăng theo lãi suất tiền gửi. Bởi lẽ, nếu tăng lãi suất cho vay, khách hàng không tiếp cận được vốn thì ngân hàng sẽ không đạt được mục tiêu tăng trưởng tín dụng.
Các chuyên gia cho rằng điều kiện để dòng vốn ra thị trường đó là phía cầu ấm lên, lãi suất cho vay phải duy trì ở mức thấp trong thời gian đủ lâu để doanh nghiệp có thể tính kế hoạch làm ăn và chính sách cơ cấu giãn hoãn nợ cho doanh nghiệp.
Với những điều kiện trên, nền kinh tế hiện nay đã bước vào pha phục hồi, đơn hàng của doanh nghiệp đã tăng trở lại, xuất nhập khẩu khởi sắc, nhu cầu vay vốn sẽ rất lớn.
Lãi suất cho vay được dự báo sẽ vẫn tiếp tục duy trì ở mức thấp. Hiện nay, Ngân hàng Nhà nước đang kiểm soát chặt chẽ lãi vay, bên cạnh đó là áp lực cạnh tranh cho vay giữa các ngân hàng. Tuy vậy, các chuyên gia cũng nhấn mạnh rằng nếu lãi suất chỉ thấp trong một thời gian ngắn rồi "giật cục" sẽ rất khó cho doanh nghiệp. Tương tự với cá nhân, đặc biệt là người vay để mua nhà, nếu lãi suất chỉ thấp trong thời gian ưu đãi sau đó đến kỳ điều chỉnh lại tăng thì sẽ rất khó cho người vay khi tính kế hoạch tài chính.
Bích Ngọc
