Thái Nguyên: Tăng cường bảo vệ thương hiệu chè Tân Cương
Việc chuẩn bị ra mắt Hội Chỉ dẫn địa lý Tân Cương là hoạt động quan trọng nhằm tăng cường hơn nữa vai trò, trách nhiệm của người làm chè trong việc bảo vệ sản phẩm trà của tỉnh.
Thái Nguyên là địa phương không chỉ có diện tích, sản lượng chè đứng đầu cả nước mà còn được biết đến với danh xưng "đệ nhất danh trà". Được thiên nhiên ưu đãi, Thái Nguyên có khí hậu, thổ nhưỡng và nguồn nước rất phù hợp để trồng chè đặc sản.
Trà Thái có vị đậm đà, thơm ngon, ngọt hậu, tạo cho người thưởng thức cảm nhận thư thái, dễ chịu. Từ lâu, trà Thái đã trở thành đặc sản, thức uống tao nhã, có lợi cho sức khỏe mà trong đời sống sinh hoạt của mọi nhà đều không thể thiếu. Thái Nguyên có nhiều vùng chè đặc sản, trong đó đứng đầu là vùng chè Tân Cương.
Tuy nhiên, lợi dụng sự nổi tiếng của trà Tân Cương mà không ít cơ sở ngoài tỉnh đã làm giả nhãn hiệu Tân Cương để kinh doanh kiếm lời. Việc vi phạm sở hữu trí tuệ đối với sản phẩm trà có chỉ dẫn địa lý Tân Cương chưa được xử lý triệt để khiến uy tín của cả vùng chè bị ảnh hưởng. Cơ quan chuyên môn của tỉnh Thái Nguyên đã nhiều lần khảo sát các địa phương trong khu vực và đều phát hiện những dấu hiệu vi phạm quy định về sở hữu trí tuệ.
Được biết, năm 2007, vùng chè Tân Cương (gồm các xã: Tân Cương, Phúc Xuân, Phúc Trìu, Quyết Thắng, Phúc Hà, Thịnh Đức thuộc TP. Thái Nguyên) được Cục Sở hữu trí tuệ cấp văn bằng bảo hộ chỉ dẫn địa lý. UBND tỉnh Thái Nguyên là chủ sở hữu chỉ dẫn địa lý chè Tân Cương; Sở Khoa học và Công nghệ trực tiếp quản lý nội dung này. Do đó, khi một tổ chức, cá nhân sử dụng thương hiệu chè Tân Cương phải được sự chấp thuận của Sở Khoa học và Công nghệ Thái Nguyên thì mới được sử dụng thương hiệu Tân Cương trên bao bì, nhãn mác hoặc biển hiệu của sản phẩm.
Mới đây, việc Công ty TNHH Phát triển doanh nghiệp NTD phối hợp với các cơ quan, đơn vị liên quan tổ chức Hội nghị lấy ý kiến để chính thức thành lập Hội Chỉ dẫn địa lý Tân Cương cho thấy sự cấp thiết phải tăng cường bảo vệ thương hiệu chè Tân Cương nói riêng, chè Thái Nguyên nói chung. Điều này cũng xuất phát từ thực tế còn nhiều cơ sở sản xuất, kinh doanh chè ngoài tỉnh Thái Nguyên vi phạm việc sử dụng chỉ dẫn địa lý Tân Cương.
Việc chuẩn bị ra mắt Hội Chỉ dẫn địa lý Tân Cương là hoạt động quan trọng nhằm tăng cường hơn nữa vai trò, trách nhiệm của người làm chè trong việc bảo vệ sản phẩm trà của tỉnh. Theo quy định, Hội Chỉ dẫn địa lý Tân Cương là tổ chức xã hội nghề nghiệp của các doanh nghiệp, hợp tác xã, hộ kinh doanh tham gia sản xuất, kinh doanh các sản phẩm trà nhằm quản lý, sử dụng và phát triển chỉ dẫn địa lý Tân Cương. Hoạt động của Hội này trên cơ sở tự nguyện, không vì lợi nhuận, theo nguyên tắc bình đẳng, đoàn kết, hợp tác hỗ trợ nhau phát triển sản xuất, kinh doanh và bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của các thành viên, thương hiệu chè Tân Cương.
Hội Chỉ dẫn địa lý Tân Cương ra đời là sự cụ thể hóa Dự án khoa học và công nghệ cấp tỉnh: Áp dụng đồng bộ công cụ sở hữu trí tuệ và tiêu chuẩn, đo lường chất lượng kết hợp chuyển đổi số để phát huy giá trị của chỉ dẫn địa lý Tân Cương cho sản phẩm chè gắn với Di sản văn hóa phi vật thể Quốc gia "Tri thức trồng và chế biến chè Tân Cương". Tổng kinh phí thực hiện dự án này là trên 2,2 tỷ đồng. Công ty TNHH Phát triển doanh nghiệp NTD được giao chủ trì thực hiện.
Hiện nay, trên các trang thương mại điện tử, các sản phẩm chè Thái Nguyên với đủ chiêu trò giới thiệu, khuyến mại khiến người tiêu dùng khó có thể phân biệt đâu là chè Thái Nguyên chính hiệu.
Tỉnh Thái Nguyên cũng đã đưa ra quy định trên bao bì sản phẩm chè phải có tem truy xuất nguồn gốc, ghi rõ địa chỉ, số điện thoại của cơ sở sản xuất, ngày tháng sản xuất và hạn sử dụng cùng logo thương hiệu. Nếu sản phẩm chè mang tên Thái Nguyên mà không có một trong những tiêu chí trên thì rất có thể đó không phải là chè Thái Nguyên chính hiệu.
Năm 2020, Phòng Cảnh sát môi trường công an Hà Tĩnh chỉ trì phối hợp với Công an huyện Thạch Hà, Công an xã Tân Lâm Hương phát hiện tại nhà Dương Duy Hồng (1971, trú tại thôn tân Tiến, xã Tân Lâm Hương, huyện Thạch Hà, tỉnh Hà Tĩnh) đang có hành vi làm giả trà xanh mang nhãn hiệu “Chè xanh Tân Cương Thái Nguyên”.
Tại hiện trường, lực lượng Công an phát hiện 1 máy dập dùng để làm giả nhãn hiệu chè Thái Nguyên. Hơn 9.000 bao bì mang nhãn hiệu Chè xanh tân Cương - Thái Nguyên, gồm các loại: 500g, 200g, 100g và 590kg trà xanh đã được đóng gói mang nhãn hiệu Chè xanh tân Cương Thái Nguyên.
Nguyên Mạnh