Nghệ An: Xác định nguyên nhân xảy ra lũ lớn gây thiệt hại nặng nề tại huyện Quỳ Châu

Theo dõi KTMT trên

Trước đó, sau khi sảy ra trận lũ diễn ra trong 2 ngày 26-27/9 xảy ra trên địa bàn, UbND huyện Quỳ Châu đã có Báo cáo số 37/BC-UBND ngày 4/10/2023 gửi UBND tỉnh Nghệ An về thiệt hại do áp thấp nhiệt đới gây ra từ ngày 26-27/9/2023. Trong báo cáo, huyện Quỳ Châu đã có kiến Nghị UBND tỉnh Nghệ An hỗ trợ, đánh giá nguyên nhân gây lũ lụt, trong đó xem xét quy trình xả lũ của các nhà máy thuỷ điện trong việc xả lũ ngày 27/9/2023. Đến ngày 13/10/2023, Sở Công Thương tỉnh Nghệ An đã ban hành quyết định thành lập Đoàn kiểm tra việc thực hiện Quy trình vận hành các hồ chứa thủy điện Châu Thắng, Nhạn Hạc.

Theo đó,  Đoàn kiểm tra kết luận, hồ chứa thủy điện Nhạn Hạc đã có quy trình vận hành được UBND tỉnh Nghệ An phê duyệt theo thẩm quyền. Việc vận hành điều tiết lũ (từ thời điểm lũ lên đến khi đạt đỉnh) không được làm gia tăng lưu lượng xả xuống hạ du so với lưu lượng tự nhiên đến hồ. Mặt khác, hồ thủy điện Nhạn Hạc có dung tích hữu ích nhỏ (4,82 triệu m3), không có dung tích phòng lũ và không có chức năng cắt lũ, vì vậy nhà máy đã tuân thủ vận hành thiết bị xả lũ theo quy trình được phê duyệt.

Tuy nhiên, đoàn liên ngành xác định, công tác dự báo của nhà máy chưa chính xác, còn bị động trong công tác dự báo lưu lượng nước về hồ, nên chưa thực hiện được thông báo cảnh báo sớm cho vùng hạ du. Bên cạnh đó, công tác phối hợp trong phòng, chống thiên tai của nhà máy và UBND huyện Quỳ Châu thực hiện chưa tốt. Việc phát hành thông báo chưa có kết nối chặt chẽ. “Hộp thư đi nhà máy đã ghi nhận việc gửi các thông báo vận hành điều tiết hồ chứa qua hộp thư điện tử gmail. Tuy nhiên, UBND huyện Quỳ Châu phản ánh không nhận được”, kết luận đã nêu.

Còn tại thủy điện Châu Thắng, Đoàn liên ngành kết luận hồ thủy điện Châu Thắng có dung tích hữu ích nhỏ (4,217 triệu m3), không có dung tích phòng lũ và không có chức năng cắt lũ. Vì vậy, căn cứ mực nước của các hồ trong suốt quá trình vận hành xả lũ do chủ hồ cung cấp, nhà máy đã tuân thủ vận hành thiết bị xả lũ theo đúng quy trình phê duyệt.

Tuy nhiên, công tác dự báo của nhà máy này cũng chưa chính xác, còn bị động trong dự báo lưu lượng nước về hồ nên chưa thực hiện được thông báo cảnh báo sớm cho vùng hạ du. Ngoài ra, nhà máy thực hiện chưa tốt công tác kiểm tra, bảo trì, bảo dưỡng các thiết bị phục vụ cho công tác vận hành dẫn đến xảy ra tình trạng hư hỏng thiết bị quan trắc, giám sát tự động.

Theo báo cáo của UBND huyện Quỳ Châu, trận lũ lịch sử diễn ra trong 2 ngày từ 26-27/9/2023 đã gây ra ra hậu quả nặng nề, thiệt hại lớn đến kinh tế, đời sống của nhân dân, ước tính thiệt hại lên đến trên 196 tỷ đồng. Trong đó, Có 1.371 nhà thuộc 30 khối, bản bị ngập (Trong đó có 1 nhà tại xã Châu Nga bị sập hoàn toàn). 36/36 trường học tạm thời cho học sinh nghỉ học. Toàn huyện có 5 điểm trường thuộc các xã Châu Hạnh, Châu Thắng Châu Tiến...bị ngập trong nước. Hơn 100 em học sinh của Trường THPT Quỳ Châu bị hư hỏng hết sách vở, tư trang sinh hoạt tại các nhà trọ trên địa bàn thị trấn Tân Lạc. Bên cạnh đó, tổng diện tích hè thu-mùa bị ngập lụt, vùi lấp là trên 850ha, trên 234ha cây lâu năm bị gẫy đổ, gần 124 ha hoa màu bị thiệt hại, 190ha thủy sản bị lũ cuốn, 776 con gia súc (trâu, bò, lợn) và 32.000 con gia cầm bị chết. Riêng ngành nông nghiệp ước tính thiệt hại trên 142 tỷ đồng. Quốc lộ 48A, dài 44km có 8 điểm bị chia cắt do sạt lở, ngập nước. Tỉnh lộ 544 dài khoảng 34km có trên 30 điểm sạt lở tại dốc Bù Xen. Quốc độ 48D có 8 điểm bị sạt lở và nhiều tuyến đường liên bản, liên xã bị sạt lở kéo theo hàng trăm khối đất đá xuống các lòng đường gây cản trở, chia cắt giao thông.

Ngoài ra, đợt mưa lũ đã khiến một người chết tại xã Châu Tiến, làm gãy đổ 40 cột hạ thế, 05 cột trung thế, 03 trạm biến áp, 2 máy đóng ngắt điện bị ngập, nhiều công trình thủy lợi bị sạt lở, cuốn trôi, san lấp... ngoài ra có 09 ôtô, 142 xe máy, 185 tủ lạnh, 97 máy giặt bị ngập...

Quang Trường