Ngày Khí tượng thế giới 2023: Thời tiết, khí hậu và nước - Tương lai qua các thế hệ
Ngày Khí tượng thế giới năm 2023 được phát động với chủ đề “The Future of Weather, Climate and Water across Generations” - “Thời tiết, khí hậu và nước - Tương lai qua các thế hệ”.
Ngày Khí tượng Thế giới năm 2023 được Tổ chức Khí tượng thế giới (WMO) phát động với chủ đề "The Future of weather, climate and water across generations - Thời tiết, khí hậu và nước, tương lai qua các thế hệ". Chủ đề tuyên truyền hưởng ứng Ngày Khí tượng Thế giới năm 2023 do Việt Nam đề ra là "Thông tin thời tiết, khí hậu và tài nguyên nước góp phần phát triển kinh tế-xã hội bền vững cho hôm nay và mai sau" nhằm phản ánh các vấn đề về tác động của biến đổi khí hậu đến biến động của thời tiết và tài nguyên nước đang diễn ra ngày càng rõ rệt.
Theo đó, thông điệp này khẳng định giá trị của thông tin, thời tiết, khí hậu và tài nguyên nước đối với xã hội đồng thời kêu gọi trách nhiệm của mỗi một cá nhân trên thế giới cần thể hiện vai trò và trách nhiệm trước cuộc sống hiện tại và tương lai nhằm chủ động thích ứng với biến đổi khí hậu, giảm thiểu tác động suy thoái môi trường. Đây cũng là dịp tôn vinh những đóng góp của các cơ quan khí tượng thủy văn trên khắp thế giới đối với việc bảo vệ tính mạng và tài sản của con người trước tác động của thiên tai, biến đổi khí hậu.
Khí hậu, thời tiết và tài nguyên nước là một vòng tuần hoàn, trong đó khí hậu là vòng tuần hoàn lớn bao trùm, với sự biến đổi khí hậu, kéo theo sự biến đổi của thời tiết mà nhiệt độ và phân bố mưa hay nguồn tài nguyên nước mặt là những hệ quả trực tiếp. Biến đổi khí hậu làm cho xu hướng nhiệt độ trung bình toàn cầu tăng lên, trong khi đó các nghiên cứu còn cho thấy sự gia tăng của nhiệt độ cực trị, số ngày nắng nóng, đồng thời số ngày rét đậm, rét hại giảm, nhưng lại xuất hiện các đợt rét dị thường; phân bố lượng mưa có sự thay đổi theo không gian và thời gian.
Do đó, hệ thống cảnh báo sớm sẽ là động lực định hướng thúc đẩy khả năng cảnh báo sớm nhằm đảm bảo trong vòng 5 năm tới, tất cả người dân trên thế giới đều được bảo vệ bởi các hệ thống cảnh báo sớm. Tổng thư ký Liên Hợp Quốc (LHQ) António Guterres đã công bố sáng kiến Hệ thống cảnh báo sớm tại Ngày Khí tượng thế giới năm 2022. Sáng kiến này cũng đã được công nhận tại Hội nghị COP 27 tại Sharm-el-Sheikh, Ai Cập và nhận được sự ủng hộ của các nước phát triển, các nước đang phát triển trong cộng đồng Liên Hợp Quốc và các khu vực tư nhân.
Tại Việt Nam, biến đổi khí hậu đã và đang có những ảnh hưởng lớn đến tài nguyên nước. Mưa lớn và đặc biệt lớn xảy ra thường xuyên trên diện rộng và cục bộ đã gây lũ lớn, ngập lụt, lũ quét, sạt lở đất nghiêm trọng tại nhiều khu vực trên phạm vi toàn quốc.
Trong đó, có thể kể đến các trận mưa đặc biệt lớn vào đầu tháng 8/2015 tại Quảng Ninh. Gần đây nhất, đợt mưa từ ngày 14-16/10/2022 tại Huế và Đà Nẵng với lượng mưa ngày trên 700mm ghi nhận tại Đà Nẵng gây ngập úng nghiêm trọng.
Lũ quét và sạt lở đất cũng xảy ra nhiều hơn, khốc liệt hơn ở vùng núi Bắc Bộ, Tây Nguyên và Trung Bộ nắng nóng gay gắt hơn. Ngày 20/4/2019, giá trị nhiệt độ cao nhất từ trước đến nay được quan trắc tại Việt Nam tại Trạm khí tượng Hương Khê (tỉnh Hà Tĩnh) là 43,4 độ C.
Chỉ trong khoảng 5 năm, Việt Nam đã phải đối mặt với hai mùa khô hạn hán, xâm nhập mặn đặc biệt nghiêm trọng (2015-2016 và 2019-2020), ảnh hưởng lớn đến kinh tế - xã hội và đời sống nhân dân.
Chủ đề Ngày Khí tượng thế giới qua các năm
2023 - Thời tiết, khí hậu và nước, tương lai qua các thế hệ
2022 - Cảnh báo sớm và Hành động sớm
2021 - Đại dương, Thời tiết và Khí hậu của chúng ta
2020 - Khí hậu và nước
2019 - Mặt trời, Trái đất và Thời tiết
2018 - Sẵn sàng với thay đổi thời tiết, Ứng phó thông minh với khí hậu
2017 - Hiểu biết về mây
2016 - Đối mặt với tương lai: Nóng hơn, khô hơn, mưa lũ nhiều hơn
2015 - Khí hậu: Nhận thức để hành động
2014 - Thời tiết và khí hậu: Giới trẻ cùng hành động
2013 - Theo dõi thời tiết để bảo vệ tính mạng và tài sản
2012 - Tăng cường sức mạnh cho tương lai bằng thông tin thời tiết, khí hậu và nước
2011 - Khí hậu của chúng ta
2010 - 60 năm vì sự bình yên hạnh phúc cho mọi người
2009 - Thời tiết, khí hậu và không khí mà chúng ra đang thở
2008 - Quan trắc hành tinh để có một tương lai tốt đẹp hơn
2007 - Khí tượng địa cực: Hiểu về các tác động toàn cầu
2006 - Ngăn ngừa và giảm nhẹ thiên tai
2005 - Thời tiết, khí hậu, nước và phát triển bền vững
2004 - Thời tiết, khí hậu, nước trong thời đại thông tin
2003 - Khí hậu tương lai của chúng ta
Lan Anh