Không dùng nguồn cải cách tiền lương để làm đường
Trước ý kiến đề nghị sử dụng nguồn cải cách tiền lương để đầu tư các tuyến đấu nối vào đường vành đai, Chủ tịch Quốc hội khẳng định, không nguồn này để làm việc khác, dù bất kể lý do gì.
Không dùng nguồn cải cách tiền lương chi cho việc khác
Sáng 6/6, Quốc hội thảo luận tổ về chủ trương đầu tư dự án đường Vành đai 4 vùng Thủ đô Hà Nội; Dự án đường Vành đai 3 TP.HCM; Chủ trương đầu tư các dự án xây dựng công trình đường bộ cao tốc Châu Đốc - Cần Thơ - Sóc Trăng (giai đoạn 1); Khánh Hòa - Buôn Ma Thuột (giai đoạn 1); Biên Hòa – Vũng Tàu (giai đoạn 1).
Với một số ý kiến đề nghị cho sử dụng nguồn cải cách tiền lương để đầu tư các tuyến đấu nối vào đường Vành đai, Chủ tịch Quốc hội khẳng định, không nên đặt ra vì "đụng chạm" đến nghị quyết Trung ương. Quốc hội cũng yêu cầu không cho dùng vào việc khác và Chính phủ cũng đang phải rà soát các nguồn đảm bảo cải cách tiền lương, điều chỉnh lương để báo cáo.
Chủ tịch Quốc hội cho rằng, cải cách tiền lương khác với khác với việc điều chỉnh lương hàng tháng. Tiền lương không phải là chi một lần, nếu đã đưa vào một năm thì phải chi "đời đời, kiếp kiếp".
Chủ tịch Quốc hội cho biết: "Nguồn để đảm bảo cải cách tiền lương là rất lớn vì khi đã quyết cải cách là chi thường xuyên chứ không phải chi một lần. Cải cách tiền lương và điều chỉnh tiền lương là khác nhau. Có địa phương nói đủ nguồn nhưng thực chất đó chỉ là đủ cho 1 năm trong khi phải chi hàng năm".
Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh, Quốc hội có Nghị quyết tuyệt đối không được sử dụng nguồn cải cách tiền lương để làm việc khác, dù bất cứ lý do gì.
Còn về đề nghị cơ chế Chính phủ đứng ra phát hành trái phiếu cho địa phương vay lại, Chủ tịch Quốc hội cho biết, luật không cho phép, địa phương cần phải chủ động huy động, tránh chưa làm đã kêu khó.
Dự án Vành đai 3 sẽ được ưu tiên đặc biệt
Nhấn mạnh quyết tâm của Quốc hội, Chính phủ là cố gắng tạo đồng thuận cao để tổ chức thực hiện quyết liệt, kết thúc năm 2025 có thêm những km đường cao tốc nhất định, tạo ra đột phá cho kết cấu hạ tầng, Chủ tịch Quốc hội cho biết, lần này sẽ dành nguồn lực ưu tiên vốn cho thực hiện dự án đường Vành đai 3 TP.HCM do tính cấp bách của dự án này.
Theo đó, sẽ cơ bản bố trí đủ vốn để hoàn thành dự án này vào năm 2025. Quyết toán và đưa vào sử dụng từ năm 2026.
Với dự án đường Vành đai 3 thực tế đã “ấp ủ” làm cách đây 11 năm, dự án này không chỉ cho miền Đông và kết nối cả miền Tây Nam Bộ. Vì vậy, riêng dự án Vành đai 3 sẽ được ưu tiên đặc biệt về vốn, tiến độ, phấn đấu hết 2025 hoàn thành.
Còn dự án đường Vành đai 4 và 3 dự án đường cao tốc Chính phủ trình, đã thống nhất giãn tiến độ một năm. Lùi như vậy sẽ khả thi trong tổ chức thực hiện, không căng thẳng về vốn, và dành được vốn nhất định trong đầu tư công trung hạn kỳ này để bổ sung cho danh mục dự án, nhiệm vụ của một số địa phương thuộc gói kích thích kinh tế.
Một ví dụ như dự án đường Hoà Bình - Sơn La cần 9.000 tỷ đồng nữa để hoàn thành, trước đây chỉ tính toán bố trí vốn được khoảng 4.000 tỷ đồng. Giờ nhờ cách cơ cấu lại nguồn lực thế này, có thể dành một phần vốn cho đoạn tuyến này, sẽ có thể kết nối xong đoạn Hà Nội đi Hoà Bình lên Sơn La, cả tuyến Tây Bắc được lợi.
Theo Chủ tịch UBND TP.HCM Phan Văn Mãi, quy hoạch Vành đai 3 từ năm 2011 đến nay đã 11 năm. Ông nhận định “nếu chúng ta triển khai ngay sau khi có quy hoạch, chắc chắn chi phí GPMB giảm 1/10 so với bây giờ”.
Lúc đầu đặt vấn đề nghiên cứu xây dựng Vành đai 3 theo hình thức PPP, nhưng sau nghiên cứu các phương án nhận thấy PPP không khả thi. Với lý do, đóng góp của ngân sách nhà nước trong các phương án PPP phải đến 82%, vượt quy định của pháp luật là "vốn ngân sách trong các dự án PPP không quá 50%". Ngay khi vốn ngân sách tham gia tới 82% thì thời gian thu hồi vốn là 28 năm.
“Thời gian này quá dài và không hấp dẫn các nhà đầu tư”, ông Mãi cho biết.
Vì vậy, UBND TP.HCM báo cáo các bộ ngành, sau đó trình Chính phủ quyết định trình Quốc hội đầu tư dự án này theo hình thức đầu tư công.
Đường Vành đai 3 được triển khai sớm hoàn thành sẽ giúp TP.HCM và các tỉnh trong khu vực dự án, đặc biệt là vùng trọng điểm phía Nam giải điểm nghẽn về giao thông, đồng thời mở ra tuyến giao thông chiến lược, ông Mãi bày tỏ.
Nếu có Vành đai 3, việc “xuyên tâm” TP.HCM và một số vị trí ở các địa phương trong vùng dự án sẽ được giải quyết; tạo ra dòng lưu thông thông suốt hơn, thời gian di chuyển ngắn hơn, giảm chi phí logistic.
Ông Mãi nêu ưu điểm khi dự án hoàn thành: “Giải quyết điểm nghẽn và tạo một tuyến giao thông chiến lược là việc chúng ta thấy rất rõ”.
Mặt khác, khi Vành đai 3 hoàn thiện sẽ tạo hành lang cho đô thị và công nghiệp không chỉ của 4 tỉnh, mà tác động lan toả ra cả khu vực phía Nam, đồng thời kết nối vùng. Ông cho biết, trong tờ trình Chính phủ báo cáo trước Quốc hội đã nói rất kỹ, Vành đai 3 là điểm đầu kết nối của rất nhiều tuyến cao tốc kết nối TP.HCM với vùng Đông Nam Bộ, Tây Nam Bộ.
Ngoài ra còn mở ra không gian phát triển mới và tạo động lực mới cho khu vực kinh tế trọng điểm phía Nam trong thời gian tới.
Chủ tịch Phan Văn Mãi cho biết, có 2 việc mà các ĐBQH rất băn khoăn là công tác giải phóng mặt bằng. Đó là, việc tạo sự đồng thuận để bà con nhường đất, đây là việc rất quan trọng.
“Làm sao ổn định chỗ ở cho bà con, làm sao để bồi thường tương đối, làm sao để bà con chuyển đổi nghề, ổn định sinh kế... TP.HCM đã có kế hoạch”, ông nói.
Nếu được Quốc hội thông qua chủ trương đầu tư, TP.HCM sẽ cùng các địa phương tổ chức hội nghị ngay để triển khai kế hoạch rất chi tiết này.
Để giải phóng mặt bằng nhanh, TP.HCM đang rà soát quỹ nhà tái định cư hiện có để tạm cư, không để bà con phải đi ra ngoài tự thuê mướn.
Trong chính sách bồi thường, có thể gồm cả việc hỗ trợ đào tạo chuyển đổi nghề, hỗ trợ sinh kế, tinh thần là chỗ ở mới phải bảo đảm bằng hoặc tốt hơn chỗ ở cũ. “Sinh kế, nghề nghiệp phải bảo đảm cho cuộc sống của bà con được ổn định”, lãnh đạo TP.HCM nhấn mạnh.
Bùi Hằng
