Giải mã bí ẩn khiến Covid-19 gây tử vong ở những người trẻ khỏe

Theo dõi KTMT trên

Bệnh nhân trẻ, khỏe vẫn phải đầu hàng trước Covid-19

Khi Ben Luderer, 30 tuổi, bắt đầu cảm thấy sức khỏe có vấn đề, anh không ngạc nhiên lắm. Bởi chỉ vài ngày trước đó, vợ anh, Brandy đã có kết quả xét nghiệm dương tính với virus SARS-CoV-2, nhưng bệnh tình không nghiêm trọng. Thân nhiệt của Brandy cũng không quá cao đến mức bác sỹ không cho là cô bị sốt. Cô ấy bị xung huyết nhưng đang dần bình phục. Ben Luderer cũng không cảm thấy lo lắng lắm khi anh thấy người không khỏe. Bởi trên tất cả, họ đều là những người trẻ và khỏe mạnh.

Ben Luderer, 30 tuổi - người vừa qua đời do mắc Covid-19 và vợ Brandy. (Ảnh: CNN)

Cả 2 vợ chồng đều làm việc tại trường Cliffside Park ở bang New Jersey, Mỹ. Là một ngôi sao bóng chày thời trung học, Luderer tiếp tục nuôi dưỡng đam mê bằng cách làm huấn luyện viên cho đội bóng chày trường học.

Brandy xuất hiện các triệu chứng nhẹ, nhưng với Ben, các triệu chứng nhanh chóng trở nên nghiêm trọng hơn. Anh bị khó thở và đến ngày thứ Sáu cuối cùng của tháng 3, anh nói với vợ rằng đã đến lúc phải đi cấp cứu. “Anh ấy thực sự lo ngại. Anh ấy vào phòng ngủ nơi tôi đang nằm và nói rằng anh phải đi đây, anh phải đến bệnh viện”.

“Anh chắc chắn là phải đến đó chứ?”, Brandy hỏi. “Đúng, anh cần đi”, Ben nói. Ngay lập tức Brandy đưa chồng cô đến bệnh viện. Tuy nhiên cô không thể đi cùng Ben vì bệnh viện không cho phép người nhà bệnh nhân vào. Vì thế cố đã ngồi trong xe cả buổi tối và hai người nhắn tin qua lại. “Anh ấy cập nhật tình hình cho tôi suốt thời điểm đó”, Brandy nói.

Tại bệnh viện, Ben Luderer được cho thở oxy và phản ứng tốt, Brandy cho hay. Họ truyền dịch và Tylenol rồi để anh về nhà ngay trong tối hôm đó. "Hãy làm những gì bạn đang làm tại nhà", họ nói. Đến ngày Chủ nhật, Ben cảm thấy tốt hơn và có dấu hiệu cải thiện. Anh ra khỏi giường và ăn tối. “Chủ nhật hôm đó là một ngày tuyệt vời. Anh ấy đi lại xung quanh nhà và chúng tôi cùng nói chuyện. Dường như Ben đang trong quá trình hồi phục”, Brandy cho biết. Tuy nhiên đến buổi tối, các triệu chứng quay trở lại.

“Ben nói rằng buổi tối là quãng thời gian tồi tệ nhất với anh ấy. Anh ấy đổ mồ hôi khi nằm xuống, đặc biệt cảm thấy khó thở”, Brandy cho biết. Vì Ben ngủ trong phòng ngủ còn Brandy qua đêm trên sofa nên họ nói chuyện bằng tin nhắn. Bất ngờ, Ben nhắn tin cho vợ và nói "Anh đang vật vã". Brandy hỏi chồng có muốn quay trở lại phòng cấp cứu không, tuy nhiên, Ben trả lời rằng anh cũng không chắc.

“Tôi đã cố gắng làm hết sức có thể để giúp anh ấy trở nên thoải mái hơn, giúp anh ấy thở và giữ bình tĩnh”, Brandy nói. Khi Ben ngủ thiếp đi, Brandy lắng nghe từng hơi thở của anh qua cánh cửa trong phòng ngủ. “Tôi có thể nghe thấy tiếng anh ấy thở. Sau đó tôi cũng ngủ thiếp đi”. Cô đã kiểm tra Ben vào lúc 2h sáng và nhận thấy mọi thứ vẫn ổn, tuy nhiên khi cô thức dậy vào lúc 6h sáng thì thấy rằng Ben đã nằm bất động trên giường.

"Cho dù anh ấy quen bạn trong 5 phút hoặc anh ấy quen bạn suốt cả cuộc đời, anh ấy sẽ dành cho bạn sự tôn trọng như nhau và luôn khiến bạn cười theo mọi cách có thể. Anh ấy là một con người rất vị tha”, Brandy nhớ lại.

Ben và Brandy là vợ chồng nhưng cũng là những người bạn thân nhất của nhau. Cô ấy không biết mình phải làm gì sau khi Ben ra đi.

“Căn bệnh bất thường”

Cái chết của Ben đã để lại một câu hỏi lớn. Brandy biết chồng cô ấy mắc Covid-19 nhưng vẫn tự hỏi làm sao một thanh niên 30 tuổi, khỏe mạnh và không có bệnh lý nền lại ra đi quá nhanh đến như vậy. Câu chuyện của Ben Luderer là một trong số những câu chuyện khiến giới chức y tế trên toàn cầu băn khoăn. Tại sao một số người trẻ tuổi nhiễm virus SARS-CoV-2 lại có thể chết đột ngột như vậy?

Có một thực tế là Covid-19 gây ảnh hưởng nghiêm trọng nhất đối với người già, đặc biệt là những người có bệnh lý nền như tim mạch, ung thư phổi hoặc tiểu đường. Hệ thống miễn dịch của người cao tuổi khó có thể chống chọi với Covid-19 vì thế, một khi xâm nhập vào cơ thể, virus SARS-CoV-2 có thể dễ dàng sinh sôi, xâm chiếm cơ thể và khiến các cơ quan "sụp đổ".

Tuy nhiên, vẫn có nhiều trường hợp những người trẻ tuổi và khỏe mạnh như Ben bị mắc Covid-19 nghiêm trọng và tử vong. Conrad Buchanan, một DJ nổi tiếng ở Florida, 39 tuổi, vốn là người khỏe mạnh, hoạt bát cũng đã tử vong vì Covid-19, dù không có bệnh lý nền. Như vậy có thể thấy rằng, Covid-19 không phải là căn bệnh của riêng người già. Nhiều người trẻ và khỏe mạnh cũng không có khả năng miễn dịch trước căn bệnh này, thậm chí bệnh tình trở nặng tới mức phải nhập viện.

Theo một thông báo từ Trung Tâm Kiểm soát và phòng ngừa dịch bệnh Mỹ (CDC), trong số 2.449 bệnh nhân đã xác định được độ tuổi, có 18% là những người từ 45 đến 54, 29% là người trong độ tuổi từ 22 đến 44. Trong số những người phải nhập viện, 18% bệnh nhân trong độ tuổi từ 45 đến 54, và 20% bệnh nhân từ 20 đến 44.

Những người trẻ tuổi thường được biết là ít có khả năng tử vong hơn, nhưng lại có một mô hình bất thường đang nổi lên. Theo lời Bác sỹ Anthony Fauci, đó là điều khiến Covid-19 trở thành “một căn bệnh bất thường”.

“Bạn biết đấy, có rất nhiều người đã hồi phục tốt nhưng cũng như một canh bạc, có những người phải sử dụng máy trợ thở hoặc can thiệp kỹ thuật tim phổi nhân tạo (ECMO) vẫn không qua khỏi”, ông Fauci phát biểu trong một cuộc phỏng vấn trong chương trình: "Coronavirus: Fact vs. Fiction” (tạm dịch là “Virus Corona: Sự thật và điều hư cấu”.

Đi tìm câu trả lời

Các nhà khoa học và các nhà nghiên cứu tự hỏi liệu câu trả lời có nằm ở bộ gen của con người hay không? Họ bắt đầu tìm hiểu sự khác biệt giữa những người có triệu chứng mắc bệnh nhẹ với những người tử vong.

Một khả năng nằm ở sự biến đổi của gen ACE2. ACE2 là một enzyme gắn vào bề mặt ngoài của các tế bào trong phổi, cũng như tim. Trong một bài báo đăng tải trên tạp chí Khoa học, nhà miễn dịch học Philip Murphy thuộc Viện Dị ứng và Bệnh Truyền nhiễm Quốc gia cho biết: “các biến thể gen ACE2 làm thay đổi thụ thể này, có thể khiến virus dễ dàng hơn hay khó khăn hơn trong việc thâm nhập vào tế bào phổi”.

Ngoài ra, tình trạng bệnh trở nên nặng hơn cũng có thể là do sự thiếu hụt chất surfactant - một chất quan trọng do cơ thể sản sinh ra, cho phép phổi giãn nở và co bóp tốt hơn. Thử tưởng tượng lá phổi giống như một miếng bọt biển, surfactant sẽ đóng vai trò là chất tẩy rửa để làm cho nó mềm và dẻo dai hơn. Không có chất náy, lá phổi sẽ trở nên cứng và khó co bóp. Đó có thể là lý do tại sao bệnh nhân vẫn không thể thở được dù được sử dụng máy trợ thở.

Một hướng khác đang được theo đuổi là hiểu rõ hơn về cách thức hệ thống miễn dịch phản ứng với vi khuẩn và virus ngay từ ban đầu. Ở một số người khỏe mạnh, hệ thống miễn dịch có tính phản ứng rất cao, vì thế dễ dẫn đến nguy cơ bị viêm nhiễm ồ ạt, có thể khiến phổi và các cơ quan nội tạng khác không đủ sức chống chọi. Trong những trường hợp đó, vấn đề không nằm ở hệ miễn dịch đã có tuổi hay bị suy yếu, mà bởi nó hoạt động quá tốt. Một số bác sĩ lâm sàng tuyến đầu đã suy đoán rằng đây là lý do tại sao steroid, một chất ức chế hệ thống miễn dịch, dường như đã giúp ích cho một số người.

Yếu tố tiếp theo có thể là do thói quen sinh hoạt, một số người trẻ khỏe nghĩ rằng họ không dễ mắc căn bệnh này, vì thế không thực hiện các biện pháp phòng ngừa như “giãn cách xã hội”, kết quả là họ bị phơi nhiễm với một lượng lớn virus SARS-CoV-2 từ môi trường.

Để xác định rõ hơn cơ sở bệnh lý có thể mất đến vài tháng và có thể có sự khác biệt ở các bệnh nhân, bất kể độ tuổi. Tuy nhiên, dù bạn ở độ tuổi nào và có bị bệnh lý nền hay không, lời khuyên của các chuyên gia vẫn không thay đổi: Hãy ở nhà, rửa tay thường xuyên và giảm tiếp xúc với virus SARS-CoV-2 nhiều nhất có thể. Ngay cả khi bạn bị nhiễm virus và xuất hiện các triệu chứng nhẹ, bạn vẫn có thể tự chăm sóc tại nhà. Song nếu bạn bị khó thở, đau hay tức ngực, đột nhiên thấy mơ màng hay không thể tỉnh táo, môi hay mặt mày nhợt nhạt, thì nhất thiết phải tới bệnh viện.

Hồng Anh