Chuyên gia nói gì về việc nước sông Hồng trong xanh lạ thường?
"Nước sông Hồng chuyển sang màu xanh tiềm ẩn rất nhiều nguy cơ, một trong số đó có thể liên quan đến việc nước của con sông này bị ô nhiễm"- TS Đào Trọng Tứ, Phó Chủ tịch Hội Tưới tiêu Việt Nam, cố vấn Mạng lưới sông ngòi Việt Nam.
Trong những ngày đầu của năm Tân Sửu 2021, tại nhiều đoạn sông Hồng chảy từ huyện Bát Xát tới dọc TP.Lào Cai, nước sông đã không còn màu đỏ phù sa đặc trưng, mà trở nên trong xanh lạ thường, nước trong tới mức có thể nhìn thấy đáy ở khu vực gần bờ.
Liên quan đến vấn đề này, trao đổi với Báo Giao thông, TS Vũ Thanh Ca của Đại học Tài nguyên và Môi trường Hà Nội cho rằng: “Phải nói chính xác đây là màu nước trong xanh, tức nước sạch. Còn nếu xanh như ngọc thì thường xuất hiện khi nước bị ô nhiễm tạo điều kiện cho giống tảo lục phát triển”.
Theo vị chuyên gia, hiện tượng nước sông Hồng qua Lào Cai trong mùa khô chuyển màu trong xanh là bình thường khi phía thượng nguồn ở Trung Quốc có tới 25 nhà máy thủy điện các loại chặn phụ lưu và dòng chính để phát điện.
“Vào mùa kiệt, lượng mưa rất ít nên không có dòng chảy mặt cuốn bụi đất xuống sông. Trong khi đó, các hồ thủy điện tích nước đã khá lâu và không có mưa to nên hầu như toàn bộ phù sa lắng đọng hết xuống đáy hồ. Vậy nên khi hồ xả nước để phát điện, dòng nước này chảy về hạ du, quét sạch nước bẩn làm nước sông trong xanh”, ông Ca lý giải.
Trong khi đó, trao đổi với Đất Việt, TS. Đào Trọng Tứ, Phó Chủ tịch Hội Tưới tiêu Việt Nam - cố vấn Mạng lưới sông ngòi Việt Nam cho rằng, có rất nhiều nguyên nhân khiến cho nước sông Hồng chuyển sang màu xanh. Do đó, không thể đưa ra lời giải thích một cách chủ quan.
"Nước sông Hồng chuyển sang màu xanh tiềm ẩn rất nhiều nguy cơ, một trong số đó có thể liên quan đến việc nước của con sông này bị ô nhiễm.
Chính vì vậy, trong trường hợp này, cơ quan quản lý cần phải phân tích chất lượng nước của sông Hồng, từ đó công khai kết quả phân tích xem có dấu hiệu gì bất thường hay không.
Không thể giải thích một cách chủ quan, phiến diện, người dân cảm thấy lo lắng khi nước sông Hồng chuyển sang màu xanh, vì thế phải giải thích làm sao để người dân có thể yên tâm", TS. Đào Trọng Tứ nhấn mạnh.
Ông Vũ Đình Thủy, Phó giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Lào Cai, cho biết đây không phải lần đầu nước sông Hồng ghi nhận hiện tượng chuyển màu.
"Khoảng 5 năm gần đây, cứ vào dịp đầu năm âm lịch lại xuất hiện tình trạng này. Nguyên nhân có thể do phù sa vốn làm nên màu nước sông Hồng không còn đổ về nhiều và lượng mưa giảm", ông Thủy nói và cho hay đơn vị đã cử lực lượng chức năng lấy mẫu nước sông Hồng để xét nghiệm, tìm nguyên nhân.
Được biết, sông Hồng có tổng chiều dài 1.149 km, bắt nguồn từ tỉnh Vân Nam (Trung Quốc) và chảy vào địa phận Việt Nam bắt đầu từ thôn Lũng Pô, xã A Mú Sung, huyện Bát Xát (tỉnh Lào Cai) với nét đặc biệt là từ đây dòng sông này có một bờ của Việt Nam và một bờ của Trung Quốc, kéo dài tới thành phố biên giới Lào Cai thì dòng sông Hồng chảy hoàn toàn trên đất Việt Nam.
Từ tỉnh Lào Cai, dòng sông Hồng chảy qua các tỉnh, thành phố khác rồi đổ ra biển Đông. Đoạn sông Hồng chảy trên đất Việt Nam dài 510 km.
Nước sông Hồng có màu đỏ - hồng đặc trưng do phù sa mà nó mang theo, nhất là mùa lũ nước đỏ ngầu phù sa màu mỡ, đây cũng là nguồn gốc tên gọi "sông Hồng". Lượng phù sa của sông Hồng rất lớn, trung bình khoảng 100 triệu tấn/nǎm, tức là gần 1,5 kg phù sa trên một mét khối nước.
Sông Hồng góp phần quan trọng trong đời sống sinh hoạt cũng như trong sản xuất. Phù sa giúp cho đồng ruộng thêm màu mỡ, đồng thời bồi đắp và mở rộng vùng châu thổ ở vùng duyên hải Bắc Bộ thuộc hai tỉnh Thái Bình, Nam Định.
Hoài Thu