Chính sách áp thuế VAT với hàng nhập khẩu dưới 1 triệu đồng tác động thế nào đến thị trường TMĐT?
Chính sách áp thuế VAT đối với hàng nhập khẩu dưới 1 triệu đồng, được giới chuyên gia đánh giá là sẽ gây tác động lớn đến thị trường thương mại điện tử (TMĐT) tại Việt Nam.
Trước đây, hàng hóa nhập khẩu có giá trị dưới 1 triệu đồng được miễn thuế giá trị gia tăng (VAT) và thuế nhập khẩu, nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho các doanh nghiệp TMĐT nhập khẩu hàng hóa giá rẻ từ nước ngoài. Tuy nhiên, từ ngày 18/2/2025, chính sách này đã bị bãi bỏ theo Quyết định số 01/2025 của Thủ tướng Chính phủ.
Theo Tổng cục Hải quan, việc bãi bỏ miễn thuế hàng giá trị nhỏ đảm bảo cạnh tranh công bằng giữa các chủ thể tham gia vào hoạt động thương mại hàng hóa. Ngoài ra, việc áp thuế nhằm thực hiện công tác quản lý Nhà nước và các giải pháp về phòng, chống gian lận thương mại, trốn thuế đối với hàng hóa nhập khẩu nói chung và hàng hóa nhập khẩu có giá trị nhỏ nói riêng.

Xu hướng này cũng phù hợp với pháp luật và thông lệ quốc tế. Việc bãi bỏ quy định miễn thuế VAT đối với hàng hóa có giá trị nhỏ sẽ góp phần bổ sung nguồn lực ngân sách Nhà nước, thúc đẩy khả năng cạnh tranh của hàng hóa trong nước với hàng hóa nhập khẩu.
Tổng cục Hải quan cho biết, tổng trị giá nhập khẩu hàng hóa có giá trị nhỏ dưới 1 triệu đồng qua dịch vụ chuyển phát nhanh năm 2023 là 27.700 tỷ đồng.
Giả định sau khi áp thuế VAT các hàng hóa có trị giá nhỏ dưới 1 triệu đồng qua dịch vụ chuyển phát nhanh ở mức 10%, số thu ngân sách Nhà nước sẽ tăng khoảng 2.700 tỷ đồng.
Theo chuyên gia, bên cạnh mặt tích cực, chính sách mới sẽ tạo ra nhiều thách thức cho các doanh nghiệp TMĐT, đặc biệt là các doanh nghiệp nhập khẩu hàng hóa giá rẻ từ nước ngoài. Nhiều doanh nghiệp có thể phải điều chỉnh giá bán để bù đắp chi phí thuế, dẫn đến việc giảm sức mua của người tiêu dùng. Trong khi đó, một số doanh nghiệp khác tìm kiếm nguồn hàng trong nước để thay thế hàng nhập khẩu, tạo ra cơ hội cạnh tranh cho các doanh nghiệp sản xuất trong nước.
Tuy nhiên, việc áp thuế cũng giúp các doanh nghiệp nội địa có cơ hội rà soát lại hoạt động sản xuất, tối ưu hóa chi phí và hạ giá thành sản phẩm, từ đó nâng cao khả năng cạnh tranh với hàng hóa nhập khẩu. Điều này cũng phù hợp với xu hướng cải cách thuế của Việt Nam, nhằm mở rộng diện chịu thuế và tránh thất thu thuế.
Ở góc độ của người tiêu dùng, việc áp thuế VAT đối với hàng nhập khẩu giá trị nhỏ dẫn đến việc tăng giá bán hàng hóa trên các sàn TMĐT. Điều này có thể làm giảm sức mua của người tiêu dùng, đặc biệt là đối với các mặt hàng giá rẻ như thời trang, đồ gia dụng, phụ kiện và mỹ phẩm.
Tuy nhiên, chính sách này cũng thúc đẩy người tiêu dùng cân nhắc kỹ hơn về hàng hóa nhập khẩu khi mua sắm, từ đó tăng cường nhu cầu đối với hàng hóa nội địa. Điều này tạo ra cơ hội cho các doanh nghiệp sản xuất trong nước cải thiện năng lực cạnh tranh và nâng cao chất lượng sản phẩm.
Về phía các sàn TMĐT, việc tăng giá hàng hóa trên các sàn TMĐT có thể làm giảm lượng giao dịch và doanh thu của các sàn. Tuy nhiên, các sàn TMĐT cũng có thể hưởng lợi từ việc tăng giá hàng hóa, vì phí thu từ các nhà bán hàng sẽ tăng theo giá trị hàng hóa.
Trả lời Trên báo Tuổi trẻ, Ông Bùi Đức Thiện - đồng sáng lập kiêm giám đốc điều hành thương hiệu thời trang Erosska cho rằng, việc ngừng miễn thuế đối với hàng hóa nhập khẩu dưới 1 triệu đồng là một động thái cần thiết bởi chính sách miễn thuế trước đây đã tạo ra "lỗ hổng cạnh tranh không lành mạnh" khi các đơn vị kinh doanh TMĐT có thể nhập số lượng lớn hàng hóa giá rẻ từ nước ngoài, chia nhỏ đơn hàng để được miễn thuế.
"Điều này khiến các doanh nghiệp sản xuất trong nước đối mặt với khó khăn do không thể cạnh tranh về giá với hàng nhập khẩu giá rẻ thông qua con đường này. Quyết định mới sẽ giúp tạo môi trường kinh doanh công bằng hơn, bảo vệ sản xuất trong nước và người tiêu dùng, đồng thời giúp ngăn chặn tình trạng gian lận thương mại, trốn thuế thông qua hình thức chia nhỏ lô hàng", ông Thiện nói.
H.A