Bà Rịa - Vũng Tàu: Nhiều hạn chế trong công tác quản lý tại Trung tâm Nước sạch
Bên cạnh những thành quả đã đạt được thì công tác quản lý về hoạt động tại Trung tâm Nước sạch và Vệ sinh môi trường nông thôn tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu vẫn còn một số hạn chế.
Vừa qua, Thanh tra tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu đã có Thông báo Kết luận thanh tra số 597/TB-KL.TTr về việc thực hiện quy định pháp luật về cơ chế tự chủ tài chính đối với Trung tâm Nước sạch và Vệ sinh môi trường nông thôn tỉnh (gọi tắt là Trung tâm nước sạch).
Theo kết luận Thanh tra, Trung tâm Nước sạch đã chậm thực hiện các thủ tục và ký hợp đồng thuê đất, nộp tiền thuê đất theo quy định. Từ 2014-2020, Trung tâm chưa thực hiện xong thủ tục thuê đất gồm 31/32 thửa đất. Đến tháng 12/2021, có 05/32 thửa đất chưa có hợp đồng, quyết định thuê đất và chưa nộp tiền thuê đất theo quy định.
Liên quan đến việc chấp hành quyết toán thuế thu nhập cá nhân (TNCN) từ năm 2018-2020, Trung tâm Nước sạch không thực hiện kê khai và quyết toán thuế TNCN các năm 2018, 2019 và 2020 đối với các trường hợp có phát sinh khoản chi trả tiền lương, tiền nhân công cho người lao động, thuê ngoài. Đoàn Thanh tra xác định số thuế TNCN phải truy thu là hơn 337 triệu đồng.
Bên cạnh đó, về việc phân bổ chi phí khấu hao tài sản cố định (TSCĐ), Trung tâm Nước sạch hạch toán khấu hao TSCĐ giữa hoạt động sự nghiệp và hoạt động sản xuất kinh doanh khác không đúng quy định, số thuế thu nhập doanh nghiệp (TNDN) phải nộp thêm do kê khai sai số tiền khấu hao TSCĐ của hoạt động chịu thuế thu nhập doanh nghiệp 10% và 20%, dẫn đến tăng thuế TNDN phải nộp với số tiền hơn 671 triệu đồng từ năm 2018-2020.
Cũng theo kết luận Thanh tra, Trung tâm Nước sạch đã thực hiện kê khai thiếu số thuế giá trị gia tăng (GTGT) trong năm 2019 là hơn 9 triệu đồng.
“Trung tâm Nước sạch đã sử dụng nguồn quỹ phát triển hoạt động sự nghiệp để chi nộp thuế GTGT và TNDN, nộp tiền chậm nộp thuế là không đúng với quy định với tổng số tiền hơn 1,4 tỷ đồng. Đến năm 2022, Trung tâm hạch toán tăng quỹ phát triển hoạt động sự nghiệp trong 5 năm 2021 là hơn 1,3 tỷ đồng. Hiện nay, Trung tâm Nước sạch chưa hạch toán và hoàn trả nguồn quỹ phát triển hoạt động sự nghiệp do chi không đúng quy định hơn 101 triệu đồng”, kết luận Thanh tra nêu rõ.
Đối với các nội dung khác của kết luận Thanh tra, về nhận và sử dụng kinh phí đền bù các công trình bị giải tỏa Trung tâm Nước sạch chưa hạch toán và ghi nhận doanh thu đối với kinh phí nhận đền bù từ các công trình bị giải tỏa trong năm 2016-2020, với tổng kinh phí hơn 14 tỷ đồng.
Sau khi quyết toán giá trị công trình tái đầu tư, Trung tâm phải thực hiện ghi nhận doanh thu và thuế GTGT liên quan chi phí tái đầu tư xây dựng tương ứng với kinh phí nhận đền bù còn lại là hơn 14 tỷ đồng.
Về việc xây dựng phương án giá, phê duyệt giá bán nước sạch, Thanh tra tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu xác định việc tăng giá thành nước sạch do tăng chi phí khấu hao TSCĐ từ các công trình mới, nâng cấp nhà máy, tuyến ống nước hình thành từ năm 2018, làm ảnh hưởng đến hoạt động dịch vụ thu nước sạch của trung tâm không hiệu quả (mất cân đối thu chi) từ năm 2019-2020.
Trung tâm nước sạch xây dựng phương án giá thành nước sạch giảm mức khấu hao TSCĐ lộ trình 2022 - 2026 (hàng năm từ 5% giảm còn 3%) là hơn 8 tỷ đồng. Tuy nhiên, Thanh tra tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu cho rằng chưa có quy định cho phép giảm mức phân bổ khấu hao TSCĐ theo Nghị định số 43/2022/NĐ-CP.
Từ những sai phạm nêu trên, Thanh tra tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu ban hành quyết định thu hồi tổng số tiền hơn 1 tỷ đồng từ Trung tâm Trung tâm Nước sạch và Vệ sinh môi trường nông thôn để nộp ngân sách Nhà nước.
Đồng thời, đề nghị Trung tâm nước sạch hạch toán tăng quỹ phát triển hoạt động sự nghiệp số tiền hơn 101 triệu đồng, do đã chi nộp tiền phạt chậm nộp thuế trong năm 2016 – 2019 không đúng quy định.
Về xử lý trách nhiệm, Thanh tra tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu đề nghị Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tổ chức kiểm điểm trách nhiệm của Giám đốc Trung tâm tâm Nước sạch và Vệ sinh môi trường nông thôn và các cá nhân có liên quan.
Còn về xử lý khác, Thanh tra tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu đề nghị Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn phải chỉ đạo Trung tâm nước sạch rà soát các dự án đã hoàn thành và dự án chưa thực hiện đầu tư, báo cáo UBND tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu để điều chỉnh kế hoạch đầu tư, tránh lãng phí và tăng chi phí khấu hao TSCĐ khi dự án hoàn thành.
Ngoài ra, Thanh tra tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu yêu cầu Trung tâm nước sạch tiếp tục ghi nhận doanh thu và thuế giá trị gia tăng liên quan chi phí tái đầu tư xây dựng các công trình hệ thống nước sạch do bị giải toả, tương ứng với kinh phí nhận đền bù còn lại là gần 15 tỷ đồng, khi các công trình tái đầu tư quyết toán hoàn thành.
Thanh Vũ