Việt Nam nắm giữ lượng bô xít lớn thứ 2 thế giới, một tỉnh miền núi sở hữu 70% loại khoáng sản này
Trước tiềm năng về bô xít lớn, tỉnh Đắk Nông xác định phát triển sản xuất công nghiệp Alumin, luyện nhôm và năng lượng gắn với mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội, bảo vệ môi trường, bảo đảm quốc phòng - an ninh.
Theo công bố năm 2022 của Cục Khảo sát địa chất Mỹ, trữ lượng bô xít của thế giới đạt khoảng 32 tỷ tấn. Trong đó, trữ lượng bô xít ở Việt Nam đạt khoảng 5,8 tỷ tấn, đứng thứ 2 thế giới.
Guinea là quốc gia có trữ lượng bô xít lớn nhất thế giới. 5 quốc gia có trữ lượng bô xít lớn nhất thế giới gồm có: Guinea (7,4 tỷ tấn), Việt Nam (5,8 tỷ tấn), Úc (5,3 tỷ tấn), Brazil (2,7 tỷ tấn), Jamaica (2 tỷ tấn).
Theo Cơ quan Khảo sát Địa chất Mỹ, quặng bô xít phân bố chủ yếu ở khu vực nhiệt đới, Địa Trung Hải và vành đai xung quanh xích đạo. Các khu vực có nhiều quặng bô xít như Úc, Nam và Trung Mỹ (Jamaica, Brazil, Surinam, Venezuela, Guyana), châu Phi (Guinea), châu Á (Ấn Độ, Trung Quốc, Việt Nam) và châu Âu (Hy Lạp, Nga).
Bô xít là một loại quặng nhôm. Từ bô xít có thể tách ra Alumin (Al2O3 - nguyên liệu chính để luyện nhôm trong các lò điện phân). Quá trình sản xuất nhôm từ quặng bô xít trải qua hai công đoạn quan trọng: Sản xuất alumin (Al2O3) theo công nghệ Bayer và điện phân Alumin thành nhôm (Al).
Trên thực tế, bô xít là nguồn tài nguyên lớn, là cơ sở để hình thành ngành công nghiệp luyện nhôm phát triển lâu dài, là một nguồn lực quan trọng góp phần vào quá trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước.
Theo Bộ Công thương, tiềm năng quặng bôxít rất lớn và có chất lượng tốt của vùng Tây Nguyên là lợi thế rất lớn của Việt Nam trong việc tiếp tục phát triển mạnh công nghiệp khai thác, chế biến bô xít phục vụ nhu cầu trong nước và xuất khẩu
Trong khi đó, Bộ Tài nguyên và Môi trường cho biết, ở Việt Nam, quặng bô xít có hai loại chính, gồm bô xít nguồn gốc trầm tích tập trung ở các tỉnh phía Bắc như Hà Giang, Cao Bằng, Lạng Sơn, Bắc Giang, Sơn La và Nghệ An.
Bô xít nguồn gốc phong hóa laterit từ đá bazan tập trung ở các tỉnh phía Nam như Kon Tum, Đắk Nông, Lâm Đồng, Đồng Nai, Bình Dương, Phú Yên và Quảng Ngãi. Mặc dù quặng bô xít được phân bổ khá đều trên khắp Việt Nam, tuy nhiên quặng bô xít ở Tây Nguyên được nhà nước chú trọng tập trung khai thác.
Hiện nay, Đắk Nông là tỉnh có trữ lượng bô xít lớn nhất cả nước. Theo Sở Khoa học và Công nghệ tỉnh Đắk Nông, Đắk Nông có tiềm năng phát triển công nghiệp Alumin, luyện nhôm lớn nhất cả nước. Tỉnh Đắk Nông có nguồn tài nguyên thiên nhiên phong phú và đa dạng, với 218 mỏ và điểm mỏ, gồm 16 loại khoáng sản có trữ lượng lớn, giá trị kinh tế cao.
Trong đó, tài nguyên lớn nhất tại Đắk Nông là khoáng sản bô xit với trữ lượng chiếm khoảng 70% tổng trữ lượng cả nước. Quặng bô xít của Đắk Nông được phân bố ở thị xã Gia Nghĩa, các huyện Đắk G'Long, Đắk R'Lấp và Đắk Song, với trữ lượng thăm dò ước tính 2,6 tỷ tấn, hàm lượng bô xít nhôm đạt từ 35 - 40%. Bên cạnh đó, Đắk Nông có quặng bô xít với trữ lượng lớn nhất Đông Nam Á.
Trước tiềm năng về bô xít lớn, tỉnh Đắk Nông xác định phát triển sản xuất công nghiệp Alumin, luyện nhôm và năng lượng gắn với mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội, bảo vệ môi trường, bảo đảm quốc phòng - an ninh. Tỉnh xác định tập trung phát triển công nghiệp mũi nhọn là công nghiệp Alumin – nhôm nhằm tạo động lực phát triển kinh tế.
Mục tiêu đến năm 2030, tỉnh Đắk Nông trở thành địa phương có nền kinh tế năng động và bền vững vùng Tây Nguyên. Công nghiệp là động lực cho tăng trưởng. Cùng với đó, Đắk Nông hướng đến thành trung tâm công nghiệp bô xit - nhôm và sau nhôm của quốc gia; trung tâm năng lượng tái tạo của vùng; trở thành trung tâm du lịch nghỉ dưỡng, sinh thái.
Tầm nhìn đến năm 2050, Đắk Nông trở thành tỉnh phát triển của vùng Tây Nguyên; xã hội văn minh, mức thu nhập bình quân của người dân cao hơn bình quân cả nước.
Hơn nưa, Đắk Nông sẽ trở thành trung tâm công nghiệp bô xít - nhôm và sau nhôm của quốc gia; nền nông nghiệp trù phú, ứng dụng công nghệ cao; phát triển du lịch nghỉ dưỡng, sinh thái gắn với thiên nhiên, đặc trưng của công viên địa chất toàn cầu UNESCO; hệ thống đô thị hiện đại gắn với không gian phát triển công nghệ, chuyển đổi số và hạ tầng đồng bộ.