Vì sao mục tiêu hạ nhiệt giá vàng thông qua đấu thầu khó thành công?
Ngày 23/4, Ngân hàng Nhà nước tổ chức đấu thầu vàng miếng sau 11 năm tạm dừng. Tuy nhiên, thực tế cho thấy doanh nghiệp không mấy mặn mà, bằng chứng là chỉ có 2 đơn vị trúng thầu với 3.400 lượng trên tổng số 16.800 lượng vàng miếng chào thầu.
Ế 13.400 lượng vàng
Giá vàng trong nước thời gian vừa qua tăng mạnh, thậm chí chênh lệch cao so với giá vàng quốc tế. Nhiều ý kiến cho rằng, doanh nghiệp thiếu nguồn cung để sản xuất vàng, là 1 trong những nguyên nhân đẩy giá vàng lên cao.
Trước tình hình trên, ngày 12/4, Ngân hàng Nhà nước cho biết sẽ thực hiện ngay việc tăng cung vàng miếng để xử lý tình trạng chênh lệch cao của giá trong nước so với giá thế giới.
Tiếp đó, ngày 15/4, Ngân hàng Nhà nước cho biết đã hoàn tất khâu chuẩn bị đấu thầu vàng miếng, nhằm tăng nguồn cung vàng ra thị trường. Loại vàng mang ra đấu thầu là vàng miếng SJC. Như vậy, sau 11 năm, Nhà điều hành tiền tệ đã quay trở lại tổ chức đấu thầu vàng miếng.
Sau đó, 4 ngày (19/4), Ngân hàng Nhà nước tiếp tục thông báo rộng rãi việc đấu thầu bán vàng miếng và thông báo trực tiếp đến 15 tổ chức tín dụng và doanh nghiệp đủ điều kiện để tham giá đấu thầu vàng. Dự kiến thời gian tổ chức đấu thầu vào 10h sáng ngày thứ 2 (22/4).
Tuy nhiên, phiên đấu thầu này sau đó bị huỷ bỏ và rời sang ngày hôm sau (23/4) với lý do không có đủ số lượng thành viên đăng ký dự thầu và chuyển tiền đặt cọc đúng quy định. Ngân hàng Nhà nước cũng giảm giá tham chiếu xuống còn 80,70 triệu đồng/lượng, so với mức 81,80 triệu/lượng như thông báo ngày 19/4.
Sáng ngày 23/4, phiên đấu thầu vàng miếng cũng chính thức được diễn ra, nhưng chỉ có 2 đơn vị trên tổng 11 đơn vị tham gia dự thầu trúng thầu với tổng khối lượng là 34 lô, tương đương 3.400 lượng trong tổng số 16.800 lượng vàng được chào thầu. Giá trúng thầu cao nhất là 81,33 triệu đồng/lượng, còn giá trúng thầu thấp nhất là 81,32 triệu đồng/lượng.
Mức giá trúng thầu trên, tăng hơn 500.000 đồng so với tham chiếu, cao hơn 1 triệu đồng so với mỗi lượng vàng miếng SJC mua vào từ người dân và thấp hơn giá bán ra của các cửa hàng vàng khoảng 1 triệu đồng ở cùng thời điểm.
Nguyên nhân ế khách
Nhìn nhận chung về kết quả đấu thầu, giới chuyên môn đánh giá, số lượng thành viên cũng như khối lượng vàng trúng thầu thấp trong phiên ngày 23/4 là điều bình thường.
Việc mua vào với mức sát thị trường trong khi giá vàng thế giới đang có chiều hướng đi xuống, tức biên lợi nhuận thấp, khiến nhiều đơn vị lo ngại rơi vào thế bất lợi.
Giới chuyên môn nhận định, với tình hình giá vàng giảm liên tục như hiện nay, rất ít công ty vàng có can đảm để "ôm" một lúc 1.400 lượng vàng.
Trả lời trên Báo Nhân dân, ông Đinh Nho Bảng, Phó Chủ tịch Hiệp hội Kinh doanh vàng Việt Nam đánh bên cạnh yếu tố giá, việc tham gia đấu thầu phải mua tối thiểu 1.400 lượng vàng SJC cũng khiến cho doanh nghiệp cân nhắc thận trọng. Bởi giá vàng thế giới hai ngày gần đây đi xuống cho thấy mua vào lúc này không thuận lợi.
Chia sẻ quan điểm trên Báo Tiền phong, ông Huỳnh Trung Khánh cố vấn Hội đồng Vàng thế giới tại Việt Nam cũng cho rằng, việc Ngân hàng Nhà nước đấu thầu vàng ở thời điểm này và lại yêu cầu số lượng mua tối thiểu là 1.400 lượng cũng khiến các đơn vị tham gia đấu giá hết sức cân nhắc.
Vì 1.400 lượng vàng miếng SJC ở thời điểm này tương đương hơn 113 tỷ đồng. Bởi giá thế giới hai ngày hôm nay đi xuống cho thấy mua vào lúc này không thực sự thuận lợi. Bỏ ra số tiền khổng lồ nếu trúng thầu nhưng không biết có tiêu thụ kịp không, vì sức mua của thị trường lúc này rất yếu.
Với giá trúng thầu chỉ thấp hơn thị trường hơn 1 triệu đồng/lượng, ông Khánh đánh giá không thể làm hạ nhiệt thị trường ngay được.
“Theo tôi, Ngân hàng Nhà nước sẽ phải đấu thầu 4 - 5 phiên tiếp theo. Tuy nhiên, giá cọc sẽ phải thấp hơn nữa mới hấp dẫn các đơn vị bỏ thầu. Tuy nhiên, việc đấu thầu chỉ là giải pháp tình thế còn về lâu dài vẫn phải cho nhập vàng nguyên liệu để tăng nguồn cung vàng nhẫn, trang sức”, ông Khánh cho hay.
Giá vàng bật tăng sau phiên đấu thầu ế khách
Ghi nhận vào sáng nay (24/4), giá vàng miếng SJC được doanh nghiệp niêm yết mức 81,8-83,8 triệu đồng/lượng (mua vào - bán ra), tăng 800.000 đồng chiều mua và 500.000 đồng chiều bán so với giá đóng cửa phiên trước đó. Chênh lệch 2 chiều mua - bán nới từ 2 triệu đồng lên 2,5 triệu đồng.
Tại thị trường quốc tế, giá vàng hôm nay đạt 2.329 USD/ounce - mức thấp nhất hơn một năm trong bối cảnh căng thẳng tại Trung Đông hạ nhiệt. Từ đầu tuần, kim loại quý này đã "bốc hơi" khoảng 60 USD. Daniel Ghali - chiến lược gia hàng hóa cấp cao của TD Securities - một ngân hàng chuyên về đầu tư - nói: "Rủi ro xung đột tại Trung Đông đã bị loại trừ, khiến nhà đầu tư bán vàng".
Tuy nhiên các nhà phân tích vẫn không loại trừ khả năng giá vàng có thể tăng trở lại khi các yếu tố thúc đẩy đà tăng đột phá trong tháng 3 vẫn được giữ nguyên. Như các ngân hàng trung ương tiếp tục mua vàng như một tài sản trú ẩn an toàn để phòng ngừa mức nợ gia tăng. Đồng thời, các nhà đầu tư châu Á vẫn tiếp tục đa dạng hóa danh mục đầu tư của mình.
Ở Việt Nam, giới phân tích trong nước nhận định, trong bối cảnh nhiều kênh đầu tư chưa ổn định, rủi ro cao, ví như bất động sản chưa khởi sắc, chứng khoán bập bềnh, lãi suất ngân hàng ở mức thấp… thì tâm lý mua vàng để tìm lợi nhuận của người dân càng tăng, nhất là trong bối cảnh lực cầu tăng, nguồn cung khan hiếm như hiện tại thì khó khiến giá vàng hạ nhiệt ngay được.
Theo chuyên gia, việc tăng cung vàng miếng thông qua đấu thầu vàng của Ngân hàng Nhà nước có thể làm cho gia vàng trong nước bớt chênh lệch so với giá vàng thế giới, nhưng sẽ chỉ mang tính chất tình thế ngắn hạn, giải quyết vấn đề cấp bách trước mắt.
Với giải pháp này trong trung và dài hạn, chắc chắn việc đấu thầu vàng sẽ gây bất ổn cho nền kinh tế, ngoài ra, còn có thể gây nên nhiều hệ lụy khác. Bởi hiện nay không biết nhu cầu vàng mà người dân cần là bao nhiêu. Thứ hai, nếu Ngân hàng Nhà nước tiếp tục tung vàng ra thị trường như vậy vô hình chung sẽ khiến người dân đổ xô đi mua vàng để đầu cơ.
Nhất là, trong bối cảnh tình hình thế giới có nhiều bất ổn, thay đổi thất thường như hiện nay, thì theo dự báo, xu hướng giá vàng sẽ tiếp tục tăng lên đến 3000 USD/ounce. Vì thế người dân sẽ có tâm lý là càng mua sớm bao nhiêu thì càng có nhiều cơ hội đầu cơ kiếm lời bấy nhiều.
Như vậy, nếu tiếp tăng nguồn cung vàng ra thị trường sẽ là hình thức khuyến khích, tiếp tay cho người dân đầu cơ vào vàng và có thể sẽ xảy ra tình trạng "vàng hoá” nền kinh tế và đây không phải vấn đề tích cực cho nền kinh tế.
H.A
