Từ vụ lùm xùm nhập siêu xe biếu tặng: Cấm hay quản nhập khẩu xe?

Theo dõi KTMT trên

Theo thông tin cho biết, nghi vấn đường dây nhập siêu xe biếu tặng, chiều 25/5, Tổng cục Hải quan đã họp báo về quản lý đối với việc nhập khẩu xe dưới dạng quà biếu, quà tặng ; doanh nghiệp nhận xe biếu tặng.

Tại cuộc họp báo, ông Âu Anh Tuấn, Cục trưởng Cục Giám sát quản lý về Hải quan (thuộc tổng cục) cho biết: “Vừa qua, Thanh tra Tổng cục Hải quan đã làm việc với 4 cục chuyên cấp phép cũng phát hiện một số dấu hiệu như báo Tiền Phong nêu, đang báo cáo xin ý kiến cấp trên. Quan điểm của Tổng cục Hải quan nếu phát hiện sai phạm trong việc cấp phép và thực hiện thủ tục hải quan đối với xe ô tô nhập khẩu dưới dạng quà biếu tặng sẽ xử lý nghiêm, không bao che”, ông Âu Anh Tuấn nhấn mạnh.

Với thông tin một địa chỉ có nhiều doanh nghiệp nhận xe biếu tặng, hoặc xe sau khi thông quan đã đưa ra đại lý (showroom) để bán, ông Âu Anh Tuấn cho rằng, hải quan thực hiện cấp giấy phép trên cơ sở hồ sơ hợp lệ theo quy định tại Thông tư 143/2015/TT-BTC do người nhận quà biếu tặng nộp (trong đó có giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh).

Theo ông này, việc một địa chỉ có nhiều doanh nghiệp hoạt động (được cấp giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh) là theo quy định của pháp luật về quản lý (doanh nghiệp). Trường hợp đâyđịa chỉ "ma" dùng để khai báo gian dối, hải quan sẽ phối hợp với cơ quan chức năng xem xét và xử lý đúng quy định.

Cùng với đó, ông Tuấn cho hay việc mua bán xe biếu tặng: “Theo quy định tại tiểu mục 3 Bộ Luật dân sự (quy định về quyền định đoạt) thì chủ sở hữu có quyền bán, trao đổi, tặng cho, cho vay, từ bỏ quyền sở hữu, tiêu dùng...”. Tuy nhiên, theo vị này với xe biếu tặng, nếu có mua bán, ngành thuế sẽ có trách nhiệm giám sát thu.

Xe nhập khẩu ồ ạt đổ về khi sức cầu trong nước đang sụt giảm mạnh

Thông tin từ báo chí cho biết, ngay từ năm 2021, Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc đã gửi công điện yêu cầu Tổng cục Hải quan chỉ đạo Cục hải quan các tỉnh, thành phố tăng cường kiểm tra, giám sát đối với hoạt động xuất nhập khẩu xe ô tô dưới hình thức quà biếu tặng.

Đồng thời, Tổng cục Hải quan cũng có các văn bản chỉ đạo; tổ chức công tác kiểm tra, giám sát nên hoạt động xuất nhập khẩu ô tô dưới hình thức quà biếu tặng cuối năm 2021 và đầu năm 2022 đã giảm đáng kể so với các năm trước đó.

Theo số liệu của Tổng cục Hải quan, năm 2016, xe nhập khẩu diện biếu tặng về Việt Nam là 1.064 chiếc; năm 2017 là 987 chiếc; năm 2018 hơn 260 chiếc; năm 2019 là 213 chiếc; năm 2020 hơn 480 chiếc; năm 2021 trên 795 chiếc và 5 tháng đầu năm 2022 hơn 160 chiếc.

Số thuế thu được năm 2016 hơn 2.300 tỷ đồng, năm 2017 là 298 tỷ đồng, năm 2018 hơn 1.000 tỷ đồng, năm 2019 là 1.800 tỷ đồng, năm 2020 hơn 1.700 tỷ đồng, năm 2021 hơn 4.100 tỷ đồng và 5 tháng đầu năm 2022, số thuế thu được của loại hình xe này là 1.222 tỷ đồng.

Theo ông Âu Anh Tuấn, sau khi rà soát các nghĩa vụ về thuế, số xe nhập diện quà biếu tặng không gây thất thu thuế cho nhà nước. Bên cạnh đó, sau khi rà soát trị giá hải quan, cơ quan hải quan đã tăng thu thêm hàng nghìn tỷ đồng so với giá khai tính thuế của doanh nghiệp.

Đối với các thông tin như một địa chỉ có nhiều doanh nghiệp nhận xe là quà biếu tặng hoặc xe sau khi thông quan đã đưa ra cửa hàng để bán, Tổng cục Hải quan cho biết, cơ quan hải quan thực hiện việc cấp giấy phép trên cơ sở hồ sơ hợp lệ theo quy định tại Thông tư 143/2015/TT-BTC quy định thủ tục hải quan và quản lý xe ô tô, xe gắn máy của các đối tượng được phép nhập khẩu, tạm nhập khẩu không nhằm mục đích thương mại do người nhận quà biếu tặng nộp (trong đó có giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh).

Việc một địa chỉ có nhiều doanh nghiệp hoạt động (được cấp giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh) là theo quy định của pháp luật về quản lý doanh nghiệp. Trường hợp đây là những địa chỉ "ma" dùng để khai báo gian dối, cơ quan hải quan sẽ phối hợp với cơ quan chức năng xem xét và xử lý đúng quy định.

Theo quy định tại tiểu mục 3 Bộ Luật dân sự (quy định về quyền định đoạt) thì quyền định đoạt là quyền chuyển giao quyền sở hữu tài sản, từ bỏ quyền sở hữu, tiêu dùng hoặc tiêu hủy; chủ sở hữu có quyền bán, trao đổi, tặng cho, cho vay, từ bỏ quyền sở hữu, tiêu dùng...

Cùng với đó, Bộ Tài chính cũng đã chỉ đạo cơ quan hải quan rà soát hồ sơ tại khâu cấp giấy phép nhập khẩu. Cụ thể, phải có chứng từ chứng minh mối quan hệ (quan hệ xuất nhập khẩu thì phải có tờ khai, chứng từ thanh toán tiền hàng, quan hệ tư vấn, hỗ trợ thì phải có hợp đồng, email trao đổi trước đó...), trường hợp nghi ngờ về mối quan hệ giữa bên cho và bên tặng thì báo cáo Tổng cục Hải quan để xác minh thông tin.

Đối với các doanh nghiệp trong các năm gần đây thường xuyên nhập khẩu dưới dạng quà biếu tặng thì phải thực hiện xác minh. Tổng cục Hải quan đã tổ chức thành lập các đoàn thanh tra, kiểm tra tại 4 Cục Hải quan các tỉnh, thành phố có số lượng xe nhập khẩu dưới dạng quà biếu tặng lớn trong thời gian qua.

Hiện nay, Bộ Tài chính đã giao Tổng cục Hải quan khẩn trương hoàn thành việc rà soát khung khổ pháp luật và tổng kết, đánh giá kết quả triển khai thực hiện Thông tư 143 để kịp thời đề xuất biện pháp cụ thể, hợp lý, khả thi, phù hợp với quy định của pháp luật để quản lý đối với xe ô tô nhập khẩu, tạm nhập khẩu không nhằm mục đích thương mại.

Hải quan đề xuất không cấp phép nhập khẩu ô tô theo diện biếu, tặng

Từ vụ lùm xùm nhập siêu xe biếu tặng, Tổng cục Hải quan khẳng định không phát hiện thất thoát về thuế đối với xe nhập khẩu theo diện quà biếu, quà tặng. Tuy nhiên, cơ quan này đề xuất tới đây Cục Hải quan sẽ không cấp phép nhập khẩu xe theo diện này nữa.

Cụ thể, từ phản ánh của báo chí về việc mượn chứng minh thư để lập doanh nghiệp nhập xe sang và ô tô nhập về theo diện quà biếu, quà tặng được đưa thẳng tới showroom để bán ra thị trường, ông Âu Anh Tuấn trả lời rằng Tổng cục Hải quan xin ghi nhận và sẽ kiểm tra.

Theo thông tin cho biết, mới đây, Tổng cục Hải quan đã thanh tra, kiểm tra 4 cục hải quan có lượng ô tô được cấp phép nhập khẩu theo diện quà biếu, quà tặng lớn thời gian qua. Kết quả thanh tra, kiểm tra ban đầu đã phát hiện một số dấu hiệu như báo chí phản ánh.

Cơ quan hải quan sẽ phối hợp với các cơ quan chức năng để xử lý nghiêm nếu phát hiện sai phạm. "Chúng tôi không phát hiện hành vi gian lận trốn thuế trong các trường hợp này", ông Tuấn khẳng định.

Hiện tại Bộ Tài chính đã họp với các cơ quan để đánh giá đề xuất biện pháp xử lý đối với xe theo diện quà biếu, quà tặng. Phía Tổng cục Hải quan đề xuất sửa thông tư 143 năm 2015 của Bộ Tài chính theo hướng cơ quan hải quan sẽ không cấp phép nhập khẩu xe theo diện quà biếu, quà tặng nữa.

Bùi Hằng