Thủ tục, điều kiện chuyển đổi quyền sử dụng đất nông nghiệp

Luật Đất đai quy định hộ gia đình, cá nhân nếu đáp ứng đủ điều kiện sẽ được quyền chuyển đổi quyền sử dụng đất nông nghiệp. Đây là thủ tục khá dễ thực hiện nhưng không phải hộ gia đình, cá nhân nào cũng nắm rõ.

Đối tượng sử dụng đất nông nghiệp chiếm đa số hiện nay là hộ gia đình, cá nhân. Pháp luật đất đai cho phép đối tượng này được chuyển đổi quyền sử dụng đất nông nghiệp trong khi đảm bảo điều kiện và thủ tục theo quy định.

Điều kiện khi thực hiện quyền đổi đất

Để thực hiện đúng chuyển đổi quyền sử dụng đất nông nghiệp (đổi đất), các bên cần nắm rõ quy định về điều kiện, thủ tục thực hiện.

Việc đổi đất là một hình thức chuyển quyền sử dụng đất, trong đó các bên là hộ gia đình, cá nhân trong cùng một xã, phường, thị trấn chuyển giao quyền sử dụng đất nông nghiệp cho nhau, các bên vừa là người chuyển đổi nhưng cũng đồng thời là người nhận chuyển đổi.

Nếu giá trị quyền sử dụng đất có sự chênh lệch thì một bên có nghĩa vụ thanh toán cho bên còn lại phần giá trị chênh lệch theo thỏa thuận, trừ trường hợp đổi ngang.

Theo Khoản 1 Điều 168, Khoản 1 Điều 188 và Điều 190 Luật Đất đai 2013, hộ gia đình, cá nhân sử dụng đất nông nghiệp muốn chuyển đổi quyền sử dụng đất nông nghiệp phải có đủ các điều kiện sau:

- Có giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, riêng đối với đất nông nghiệp được Nhà nước giao, cho thuê đất thì được thực hiện quyền sau khi có quyết định giao đất, cho thuê đất;

- Đất chuyển đổi không có tranh chấp;

- Quyền sử dụng đất là đối tượng chuyển đổi không bị kê biên để bảo đảm thi hành án;

- Vẫn trong thời hạn sử dụng đất.

Hồ sơ khi thực hiện quyền đổi đất

Hồ sơ khi thực hiện chính sách “dồn điền đổi thửa”

Căn cứ Khoản 1 Điều 2 Thông tư 09/2021/TT-BTNMT, hồ sơ chuyển đổi để thực hiện “dồn điền đổi thửa” được nộp chung cho các hộ gia đình, cá nhân gồm:

- Đơn theo Mẫu số 04đ/ĐK của từng hộ gia đình, cá nhân;

- Bản gốc sổ hồng, sổ đỏ hoặc bản sao hợp đồng thế chấp đối với trường hợp đất đang thế chấp tại tổ chức tín dụng;

- Văn bản thỏa thuận về chuyển đổi quyền sử dụng đất nông nghiệp của hộ gia đình, cá nhân;

- Phương án chuyển đổi quyền sử dụng đất nông nghiệp của Ủy ban nhân dân cấp xã (xã, phường, thị trấn) đã được Ủy ban nhân dân cấp huyện phê duyệt;

- Biên bản giao nhận ruộng đất theo phương án “dồn điền, đổi thửa” (nếu có).

Hồ sơ chuyển đổi không thuộc trường hợp “dồn điền đổi thửa”