Khánh Hòa lên kế hoạch tổng thể phục hồi vịnh Nha Trang
Vừa qua, UBND tỉnh Khánh Hoà đã yêu cầu tạm dừng tất cả các hoạt động có nguy cơ gây hại đến môi trường và rạn san hô tại khu vực biển Hòn Mun và vịnh Nha Trang từ tháng 6/2022 đến tháng 6/2023 để thực hiện bảo tồn khu vực bảo tồn và phục hồi rạn san hô.
Vịnh Nha Trang từ lâu đã được công nhận là khu bảo tồn biển đầu tiên của Việt Nam, đồng thời cũng là một trong 16 khu bảo tồn biển quốc gia cần phải được bảo vệ hiệu quả.
Tuy nhiên, theo báo cáo của UBND tỉnh Khánh Hòa, trong thời gian qua, môi trường vịnh Nha Trang nói chung, rạn san hô tại khu vực biển Hòn Mun nói riêng đang có nhiều biểu hiện suy thoái do loạt nguyên nhân khác nhau, bao gồm cả nguyên nhân khách quan và chủ quan.
Trước tình hình đó, ở thời điểm hiện tại, việc giữ gìn và phục hồi rạn san hô trong vịnh Nha Trang, bao gồm khu vực biển Hòn Mun là một trong những nhiệm vụ quan trọng và cấp thiết. Đặc biệt, trong bối cảnh thực hiện Nghị quyết số 09-NQ/TW ngày 28-1-2022 của Bộ Chính trị về xây dựng, phát triển tỉnh Khánh Hòa đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045, việc xây dựng và phát triển tỉnh Khánh Hòa phải dựa trên cơ sở khai thác, sử dụng hiệu quả và bền vững tài nguyên biển, bảo vệ môi trường và thích ứng với biến đổi khí hậu.
Thực hiện nhiệm vụ cấp thiết đó, đầu tháng 11 vừa qua, UBND tỉnh Khánh Hòa đã ban hành Kế hoạch tổng thể phục hồi vịnh Nha Trang đến năm 2030.
Theo đó, mục tiêu của kế hoạch lần này là tăng cường hiệu lực, hiệu quả hoạt động quản lý nhà nước đối với vịnh Nha Trang thông qua thực hiện cơ chế phối hợp liên ngành, liên vùng, liên cơ quan với sự tham gia của các doanh nghiệp và cộng đồng liên quan. Phục hồi được các hệ sinh thái rạn san hô đã bị suy thoái ở khu vực biển Hòn Mun và trong vịnh Nha Trang.
Huy động được các doanh nghiệp, cộng đồng dân cư sống trong và lân cận địa bàn quản lý vịnh Nha Trang tham gia giám sát, bảo vệ và bảo tồn rạn san hô trong vịnh gắn với phát triển sinh kế bền vững và các hoạt động kinh tế thân thiện với môi trường, được kiểm soát nghiêm ngặt.
Kế hoạch này còn hướng đến mục tiêu nâng cao năng lực, hiệu lực, hiệu quả hoạt động của Ban Quản lý vịnh Nha Trang; thử nghiệm mô hình quản trị công tư theo hướng xã hội hóa trong quản lý, sử dụng và bảo tồn vịnh Nha Trang; xây dựng được cơ chế tạo nguồn tài chính lâu bền theo hướng kết hợp ngân sách nhà nước với huy động tối đa nguồn ngân sách đóng góp từ các doanh nghiệp, tổ chức, cá nhân có khai thác, sử dụng vịnh Nha Trang, từ các nhà tài trợ trong nước và quốc tế cùng các nguồn xã hội hóa khác.
Đồng thời, nâng cao được nhận thức, kiến thức cho cộng đồng, doanh nghiệp, du khách và các thành phần xã hội khác có liên quan về cách ứng xử thân thiện với môi trường vịnh Nha Trang.
Để có thể hoàn thành tốt các mục tiêu trên, UBND tỉnh Khánh Hòa đã khẩn trương đưa ra 16 nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm, bao gồm: Nâng cao nhận thức, kiến thức về cách ứng xử thân thiện với môi trường vịnh Nha Trang; Tạm dừng các hoạt động có nguy cơ gây hại đến môi trường và rạn san hô tại khu vực biển Hòn Mun và vịnh Nha Trang; Phục hồi san hô tại khu vực Hòn Mun và vịnh Nha Trang; Khảo sát, phân vùng chức năng khu bảo tồn biển vịnh Nha Trang; Xây dựng Sinh kế bền vững của cộng đồng gắn với bảo tồn rạn san hô khu vực Hòn Mun, vịnh Nha Trang; Hỗ trợ phục hồi và bảo tồn rùa biển trong khu bảo tồn biển vịnh Nha Trang và vùng biển lân cận; Rà soát, khoanh vùng bảo vệ các khu vực biển ở Hòn Mun, Hòn Chồng (khu vực biển giáp phường Vĩnh Hòa và Vĩnh Hải) có san hô đang phục hồi, có bãi giống và bãi đẻ của thủy sản; Nâng cao năng lực cho Ban Quản lý vịnh Nha Trang và Đội Công tác liên ngành trên vịnh Nha Trang; Kiểm soát các nguồn xả thải vào vịnh Nha Trang; Đánh giá tình trạng rạn san hô ven bờ Khánh Hòa; Hoàn thiện hệ thống cơ chế, chính sách về quản lý nhà nước đối với các hoạt động trong vịnh Nha Trang; Thử nghiệm tạo rạn nhân tạo ở vịnh Nha Trang; Quản lý và giảm thiểu rác thải nhựa trong khu bảo tồn biển hướng tới phát triển kinh tế biển xanh tại vịnh Nha Trang; Thiết lập và thử nghiệm phương thức quản trị công tư khu vực sinh thái biển quốc tế trong vịnh Nha Trang; Thực thi phương thức phối hợp liên ngành trong quản lý vịnh Nha Trang; Tạo nguồn tài chính bền vững cho hoạt động quản lý vịnh Nha Trang.
Ngay khi vừa ban hành Kế hoạch, UBND tỉnh Khánh Hòa đã giao UBND TP. Nha Trang tham mưu, chủ động thành lập Tổ tư vấn thực hiện Kế hoạch tổng thể phục hồi vịnh Nha Trang đến năm 2030.
Theo đó, trong thành phần Tổ tư vấn dự kiến gồm: Đại diện các trường, viện, trung tâm nghiên cứu về khoa học biển và các nhà khoa học có kinh nghiệm trong công tác bảo tồn, quản lý tài nguyên biển; Chủ trì, phối hợp với các sở, ngành, đơn vị có liên quan tổ chức sơ/tổng kết đánh giá kết quả thực hiện Kế hoạch nói trên, hằng năm báo cáo Thường trực Tỉnh ủy kết quả thực hiện kế hoạch; chỉ đạo các phòng, ban liên quan và Ban Quản lý vịnh Nha Trang thực hiện các nhiệm vụ trong kế hoạch; Giúp UBND tỉnh kiểm tra, đôn đốc và chủ động phối hợp với các sở, ban, ngành, các tổ chức quốc tế và các bên liên quan khác triển khai thực hiện kế hoạch, vừa bảo đảm chất lượng, vừa theo đúng tiến độ đề ra.
Mai Anh