Gia Lai: Hội đua thuyền độc mộc – Nét đẹp văn hóa độc đáo miền biên viễn
“Hội đua thuyền độc mộc” trên sông Pô Cô tranh Cúp A Sanh, mang đến bầu không khí vui nhộn, ấn tượng, thu hút đông đảo quần chúng, du khách thưởng lãm cổ vũ và thăng hoa với không gian văn hóa bản địa.
Với chủ đề “Gia Lai – Những sắc màu văn hóa”, Tuần văn hóa – Du lịch Gia Lai được diễn ra xuyên suốt cùng với không gian lễ hội đặc sắc của cộng đồng các dân tộc huyện biên giới Ia Grai. Câu chuyện “Người lái đò trên sông Pô Cô” được tái hiện sống động như bức tranh đa sắc màu đã mang lại nhiều ấn tượng thú vị trong lòng công chúng và du khách.
Tô đậm giá trị văn hóa lịch sử
Lễ hội được diễn ra từ sáng ngày 16/11 – 18/11/2023, sân khấu chính trang hoàng ngay khu Di tích bến đò A Sanh, làng Dăng, xã Ia O, nhằm mang lại cảm giác sống động và gần gũi với thiên nhiên vùng biên cương nắng gió .
Chương trình, trình diễn nghệ thuật cồng chiêng với nhiều tiết mục đặc sắc, “Hội tụ tinh hoa di sản văn hóa phi vật thể, kiệt tác của nhân loại”. Những điệu xoang vui tươi, rộn ràng là nét văn hóa đặc trưng của đông bào J’rai đã và đang đem lại nhiều ấn tượng, độc đáo, thú vị đến với công chúng và du khách.
Trong khuôn khổ lễ hội, nhiều loại hình nghệ thuật được các nghệ nhân giới thiệu và biểu diễn, hướng dẫn du khách trải nghiệm như; đánh cồng, đánh chiêng, tham gia vào hoạt động chỉnh chiêng…cảm nhận không gian sinh hoạt các nghề thủ công truyền thống, đan lát, thêu dệt thổ cẩm… trong không gian buôn, làng thu nhỏ… là điểm nhấn, tạo ấn tượng khó phai trong lòng du khách, góp phần quảng bá sâu rộng hình ảnh vùng đất, con người Ia Grai giàu truyền thống văn hóa tinh thần.
Sự kiện được gắn với niềm đam mê tìm hiểu văn hóa - du lịch của bản địa, có thể thấy loại hình hoạt động này đang là xu hướng mới, có lợi thế đối với du lịch huyện biên giới Ia Grai.
Để không gian lễ hội diễn ra xuyên suốt và đảm bảo, Trung tâm Văn hóa, Thông tin và Thể thao huyện đã phối hợp với các đơn vị liên quan thống nhất nội dung chương trình, chi tiết cho từng tiết mục. Trong đó, các tiết mục liên hoan, trình diễn cồng chiêng, các loại hình nghệ thuật múa dân gian, dân vũ được các đoàn, đội bám sát nội dung, chủ đề, dàn dựng công phu dựa trên những nét đẹp của văn hóa bản địa, tạo điểm nhấn giá trị văn hóa lịch sử tại lễ hội.
Bà Lê Thị Phương Loan - Giám đốc Trung tâm Văn hóa-Thông tin và Thể thao huyện, Phó Trưởng ban tổ chức Hội đua thuyền độc mộc trên sông Pô Cô tranh Cúp A Sanh và Liên hoan Văn hóa cồng chiêng huyện Ia Grai năm 2023 cho biết, trong khuôn khổ Tuần Văn hóa-Du lịch Gia Lai. Hội đua thuyền độc mộc trên sông Pô Cô tranh cúp A Sanh và Liên hoan Văn hóa cồng chiêng huyện Ia Grai năm nay đến thời điểm, lễ hội đang diễn ra tốt đẹp, người dân và du khách gần xa rất hân hoan trải nghiệm sự kiện với niềm vui phấn chấn.
Mặc dù khối lượng công việc khá nhiều, nhưng năm nay ban tổ chức tâm huyết, đầu tư cho nhiều loại hình nghệ thuật quần chúng như; Phần thi trang phục truyền thống các dân tộc thiểu số trên địa bàn huyện, đây cũng là năm đầu tiên loại hình này được trình diễn trong khuôn khổ sự kiện như một điểm nhấn thú vị. Đặc biệt, “Lần đầu tiên, huyện phối hợp với Đài Phát thanh-Truyền hình Gia Lai truyền hình trực tiếp, Hội đua thuyền độc mộc trên sông Pô Cô tranh cúp A Sanh, nhằm quảng bá loại hình văn hóa độc đáo của ngư dân sông nước miền biên viễn, quê hương Anh hùng A Sanh, đến gần hơn với cộng đồng, phát huy các giá trị văn hóa truyền thống, tạo điểm nhấn thu hút khách du lịch và quảng bá hình ảnh, con người Ia Grai…” bà Loan chia sẻ.
Cơ hội xu hướng trong phát triển kinh tế du lịch – văn hóa
Trên địa bàn huyện Ia Grai, hiện có nhiều điểm du lịch hấp dẫn, được đánh giá có không gian văn hóa phong phú, di tích lịch sử đặc thù như; điểm du lịch lòng hồ thủy điện Sê San-thác Mơ (xã Ia O và Ia Khai), thác Ia Blố (xã Ia Khai), thác Ba Tầng và rừng lùn (xã Ia Tô), thác Chín Tầng (xã Ia Bă), tịnh xá Ngọc Lai, đồi thông xã Ia Dêr… Đặc biệt là 2 di tích lịch sử cấp tỉnh gồm: Di tích Chiến thắng Chư Nghé (xã Ia Krai) và Di tích Bến đò A Sanh (xã Ia Khai).
Phát biểu khai mạc lễ hội, ông Lê Ngọc Quý - Chủ tịch UBND huyện Ia Grai cho biết, Hội đua thuyền độc mộc trên sông Pô Cô là nét đẹp văn hóa độc đáo của cư dân sống lâu đời trên địa bàn huyện, thuyền độc mộc không chỉ đơn thuần là phương tiện đi lại và đánh bắt thuỷ sản trên sông. Trong cuộc chiến tranh chống Mỹ cứu nước, những chiếc thuyền độc mộc của bà con dân làng đã trở thành phương tiện vận chuyển lương thực, đưa hàng ngàn bộ đội ta cùng vũ khí đạn dược vượt sông đánh giặc, góp phần làm lên thắng lợi cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước, miền Nam hoàn toàn giải phóng, thống nhất đất nước, mà anh hùng A Sanh là tiêu biểu cho ý chí quật cường và tinh thần yêu nước của nhân dân các dân tộc huyện Ia Grai.
Hội đua thuyền độc mộc trên sông Pô Cô và Liên hoan văn hoá công chiêng cũng là dịp để huyện Ia Grai quảng bá hình ảnh, giới thiệu đến du khách gần xa những điểm du lịch đẹp như: làng chài, thác mơ, bến đò A.Sanh, khu chiến tích chiến thắng Chư Nghé, thác 09 tầng, thác 03 tầng,... Đây cũng là dịp để du khách khám phá nét đẹp thiên nhiên kỳ thú, nơi núi sông hòa quyện với tiếng cồng, tiếng chiêng bên ánh lửa bập bùng và thưởng thức men say hương rượu cần nồng nàn như níu bước chân du khách…
Cũng theo ông Quý, hiện địa bàn có 2 di tích được công nhận là di tích lịch sử cấp tỉnh, Chiến thắng Chư Nghé (xã Ia Krai) và Di tích Bến đò A Sanh (xã Ia Khai), đây là niềm tự hào to lớn cho đồng bào dân tộc huyện Ia Grai, trong quá trình hướng đến xây dựng thương hiệu “Ia Grai - điểm đến của du lịch văn hóa lịch sử”, “lãnh đạo UBND huyện luôn chú trọng phát triển du lịch gắn chặt với việc bảo tồn, phát huy các giá trị văn hóa dân tộc. Trong đó, phát triển du lịch có trách nhiệm, tôn trọng lợi ích các bên, tôn trọng văn hóa truyền thống và tôn trọng du khách trong mối quan hệ với cộng đồng điểm đến…từ hoạt động du lịch tới môi trường và văn hóa bản địa…” ông Quý chia sẻ.
Với nét văn hóa giàu truyền thống lịch sử “Hội đua thuyền độc mộc” trên sông Pô Cô, sẽ là điểm nhấn, tạo ấn tượng khó phai trong lòng du khách, góp phần quảng bá sâu rộng hình ảnh vùng đất, con người Ia Grai giàu truyền thống văn hóa lịch sử, thúc đẩy phát triển kinh tế du lịch gắn với bảo tồn các giá trị văn hóa lịch sử của địa phương.
Trọng Nghị - Bình Dương