Đức Phổ gồng mình chống hạn
Nắng nóng như đổ lửa. Ruộng đồng khô khốc. Giếng nước cạn trơ đáy. Đây là thực trạng mà người dân thị xã Đức Phổ, vùng đất phía nam của tỉnh Quảng Ngãi đang đối mặt...
Khô hạn khiến nhiều ruộng lúa hè thu ở thị xã Đức Phổ (Quảng Ngãi) khô cháy. (Ả: Hiển Cừ) |
Đất khô, người khát
Vụ hè thu năm nay, tại tổ dân phố 1, phường Phổ Minh, thị xã Đức Phổ nhiều tháng liền không có mưa, mực nước hồ chứa nước Liệt Sơn xuống thấp không đủ cung cấp nên nhiều diện tích lúa chết cháy.
Đưa tay nhổ những cọng lúa héo khô, ông Nguyễn Cu, nông dân ở phường Phổ Minh rầu rĩ: “Chưa có năm nào nắng hạn khốc liệt và kéo dài như năm nay, ruộng đồng nứt nẻ. Lúa cháy khô, nông dân xem như trắng tay”.
Rời Phổ Minh dưới cái nắng như thiêu như đốt, chúng tôi về xã Phổ Cường, được coi là “tâm hạn” của thị xã Đức Phổ. Hầu hết sông, suối cạn khô, những cánh đồng khô khốc, tiêu điều vì nắng hạn.
Bà Bùi Thị Thanh Xuân, ở thôn Nga Mân, xã Phổ Cường cho biết: Gia đình bà gieo sạ ba sào ruộng lúa hè thu. Sau hơn hai tháng vất vả chăm sóc, cây lúa chuẩn bị làm đòng thì hết nước tưới, kể cả từ nguồn nước bơm từ giếng khoan cũng cạn kiệt.
Bà Xuân nói: “Nhà nông sống chủ yếu dựa vào cây lúa nhưng bị hạn nặng khiến đồng khô, cỏ cháy, không sản xuất được thì biết lấy gì sinh sống”.
Theo ông Võ Cương, Phó Chủ tịch UNBD xã Phổ Cường, những năm trước, toàn xã gieo sạ khoảng 800 ha lúa hè thu. Tuy nhiên, năm nay chỉ gieo sạ được 71ha lúa và chuyển 23ha sang cây trồng cạn sử dụng ít nước tưới, hơn 700ha còn lại đành phải bỏ hoang.
Điều lo lắng là hàng loạt giếng nước trơ cạn đáy khiến hơn 1.500 hộ gia đình ở xã Phổ Cường thiếu nước sinh hoạt trầm trọng. Nhiều hộ gia đình bỏ ra 30-35 triệu đồng khoan giếng sâu 30-35m nhưng nguồn nước cũng rất ít ỏi, không đủ sử dụng.
Ông Lê Thanh Tú, ở thôn Nga Mân cho biết, giếng nước gia đình ông chưa bao giờ khô cạn nhưng hiện mỗi ngày vét chỉ được vài chục lít nước, mà nước lại bị nhiễm phèn.
“Ruộng đồng không sản xuất được xem như không có thu nhập trong khi nước sinh hoạt, gia đình phải đi mua từng bình để nấu ăn hằng ngày. Giờ ai cũng mong ngóng trời mưa”, ông Lê Thanh Tú nói.
(Ảnh: Hiển Cừ) |
Không chỉ ở Phổ Cường mà nhiều xã khác của thị xã Đức Phổ cũng đang trong tình trạng tương tự. Tại xóm 1, thôn Diên Trường, xã Phổ Khánh, tình trạng thiếu nước sạch sinh hoạt diễn ra suốt nhiều tháng qua khiến cuộc sống của 60 hộ dân trong thôn đảo lộn.
Ông Nguyễn Nghiệp, Trưởng xóm 1, thôn Diên Trường chia sẻ: Năm nay hạn hán đến sớm, bắt đầu từ tháng 2 kéo dài đến nay nên hiện các giếng nước trong thôn đều cạn kiệt. Để có nước sạch nấu ăn, các hộ gia đình phải mua nước với giá 150 nghìn đồng/m3, sử dụng tiết kiệm hết mức cũng chỉ được hơn ba ngày.
Bà Lê Thị Tiệm, 60 tuổi, ở xóm 1, thôn Diên Trường than vãn: “Gia đình tôi thuộc diện hộ nghèo thì lấy đâu ra tiền mua nước, nên ngày ngày phải đạp xe đến các thôn khác xin từng can nước về dùng”.
Tìm nguồn nước sạch
Theo Võ Minh Vương, Phó Chủ tịch UBND thị xã Đức Phổ thì ngay từ đầu vụ hè thu năm nay, mặc dù các địa phương trên địa bàn thị xã chủ động bỏ gieo cấy gần 1.000ha và chuyển đổi 300ha đất lúa sang cây trồng khác nhưng do nắng nóng gay gắt kéo dài suốt nhiều tháng liền, mực nước bảy hồ chứa trong huyện đều ở mức thấp, trong đó hồ chứa nước Sở Hầu và Liệt Sơn dung tích hữu ích chỉ còn 2% khiến khô hạn đang diễn ra trên diện rộng.
Hiện tại một số vùng ven biển nguồn nước ngọt bị nhiễm mặn, giếng đào, giếng khoan khô cạn nên toàn thị xã có chín xã, phường với 2.600 hộ đang thiếu nước sinh hoạt. Do vậy, việc tìm nguồn nước sinh hoạt cung cấp cho người dân là hết sức cấp thiết.
Ngoài việc chỉ đạo các cơ quan chức năng mở nước hồ chứa nước Huân Phong và Liệt Sơn để kịp thời tạo mạch ngầm cung cấp nguồn nước phục vụ sinh hoạt cho người dân, tuyệt đối không được sử dụng nguồn nước này để bơm tưới cho sản xuất nông nghiệp, chính quyền thị xã Đức Phổ quyết định trích nguồn kinh phí gần 2,3 tỉ đồng để hỗ trợ các địa phương khoan 45 giếng, đặt các bồn nước tạm thời, lắp hệ thống nước sinh hoạt tập trung tại trường học, hỗ trợ kinh phí cho người dân vận chuyển nước sinh hoạt…
Chính quyền thị xã Đức Phổ (Quảng Ngãi) tổ chức khoan giếng tìm nguồn nước ngọt cung cấp cho người dân. (ẢNH: Hiển Cừ) |
“Ngành chức năng của thị xã và địa phương đã khảo sát xong các địa điểm khoan giếng và hợp đồng với các đơn vị khoan giếng. Trước mắt, ưu tiên khoan giếng phục vụ nước sinh hoạt cho người dân xã Phổ Cường và Phổ Khánh”, ông Võ Minh Vương nói và cho biết thêm: Chính quyền thị xã cũng đang tính toán phương án, giải pháp cung cấp nước sạch cho người dân ở những vùng thường xảy ra khô hạn một cách căn cơ, bài bản như: Xây dựng hệ thống nước sạch tập trung, làm đường ống đưa nước sạch từ nơi thừa về nơi thiếu, đầu tư xây hồ chứa nước tạo nguồn nước ngầm…
Hiển Cừ