Đảo ở Hồ Núi Cốc (Thái Nguyên) bị "xâm hại": Tỉnh chỉ đạo xử lý, 10 tháng vẫn chưa xong
Lãnh đạo UBND tỉnh Thái Nguyên sau khi xem xét báo cáo đã có ý kiến chỉ đạo các đơn vị liên quan phối hợp kiểm tra, xử lý dứt điểm công trình vi phạm. Đến nay, sau 10 tháng, công trình vi phạm vẫn “trơ gan cùng tuế nguyệt”.
Vụ việc vi phạm quy mô lớn
Theo báo cáo số 554/CTKTTL-QLN ngày 17/08/2022 của Công ty TNHH một thành viên khai thác thủy lợi Thái Nguyên nêu: Trên địa bàn xã Phúc Tân phát sinh vụ việc vi phạm lòng hồ Núi Cốc, mặc dù chính quyền địa phương và Công ty TNHH một thành viên khai thác thủy lợi Thái Nguyên đã kiểm tra, lập biên bản nhưng đến nay vẫn còn tồn tại vi phạm chưa hoàn trả hiện trạng ban đầu.
Vụ việc vi phạm như sau: Ngày 7/5/2022, Công ty TNHH một thành viên khai thác thủy lợi Thái Nguyên kiểm tra phát hiện hộ gia đình bà Vũ Thúy Hà tại xóm 11, xã Phúc Tân, TP Phổ Yên đang bắt đầu thi công dựng nhà khung thép trên đảo trong lòng hồ Núi Cốc thuộc địa phận xóm 11, xã Phúc Tân (Đảo Sơn Dâu) tại cao trình 47,20m đến 49.00m (Chân cột tại cao trình 47,20m; sàn nhà 49,00m) nằm trong phạm vi bảo vệ hồ Núi Cốc. Đến ngày 01/6/2022 đã cơ bản hoàn thiện 2/4 nhà thép, đang lắp dựng nhà thép số 3.
Ngày 02/06/2022, Công ty TNHH một thành viên khai thác thủy lợi Thái Nguyên đã có văn bản số 267/CTKTTL-QLN gửi Sở NN&PTNT, Chi cục thuỷ lợi, UBND TP Phổ Yên, UBND xã Phúc Tân đề nghị xử lý vi phạm, trả lại nguyên trạng ban đầu.
Tuy nhiên, sau đó hộ gia đình bà Vũ Thuý Hà vẫn tiếp tục thi công bắn mái chống nóng nhà chòi số 1,2 và đổ 03 mố trụ lắp dựng nhà chòi số 4 và tiếp tục thi công hàn hoàn thiện 4 nhà khung thép. Đến nay hộ vi phạm đã dựng cơ bàn hoàn thành 04 nhà khung thép có diện tích 28m3/01 nhà, kết cấu khung thép, vách và mái bằng tấm bê tông nhẹ, sàn lát bằng tấm bê tông nhẹ.
Từ ngày 03/6/2022 Công ty TNHH MTV khai thác thuỷ lợi Thái Nguyên đã chỉ đạo Xí nghiệp KTTL Núi Cốc tiếp tục lập các biên bản vi phạm và làm việc với UBND xã Phúc Tân, các phòng ban chuyên môn của UBND TP Phổ Yên, Ban quản lý rừng đặc dụng phòng hộ tỉnh Thái Nguyên nhưng đến nay bà Vũ Thúy Hà vẫn chưa trả lại nguyên trạng ban đầu cho lòng hồ Núi Cốc.
Kéo theo nhiều hệ luỵ
Vụ việc vi phạm trên đã được Công ty TNHH MTV khai thác thuỷ lợi Thái Nguyên báo cáo trong tình hình vi phạm hành làng công trình thuỷ lợi 6 tháng đầu năm 2022 gửi UBND tỉnh, Sở NN&PTNT, Chi cục thuỷ lợi và UBND các huyện, thành phố.
Đây là vụ việc vi phạm quy mô lớn với 04 nhà khung thép được lắp dựng để làm khu sinh thái, du lịch trên đảo, khi hoàn thành sẽ kéo theo nhiều hoạt động trong phạm vi bảo vệ lòng hồ Núi Cốc khi chưa được cấp phép.
Việc làm nêu trên bà Vũ Thủy Hà khi chưa được cấp phép đã vi phạm vào Điều 8-Luật Thủy lợi số 08/2017/QH14 ngày 19/6/2017 (các hành vi bị nghiêm cấm trong hoạt động thuỷ lợi).
Để đảm bảo đúng quy định của Luật Thủy lợi và phù hợp với các quy định hiện hành về quản lý, bảo vệ, khai thác công trình thủy lợi của Nhà nước và của UBND tỉnh. Công ty TNHH một thành viên khai thác thủy lợi Thái Nguyên báo cáo và xin ý kiến chỉ đạo của UBND tỉnh, Sở NN&PTNT, Chi cục thuỷ lợi và đề nghị UBND Thành phố Phổ Yên đôn đốc, chỉ đạo các phòng ban chuyên môn, UBND xã Phúc Tân dừng ngay việc vi phạm, hoàn trả hiện trạng ban đầu và xử lý vi phạm theo đúng quy định của Luật thuỷ lợi.
Yêu cầu Xí nghiệp Khai thác thuỷ lợi (KTTL) Núi Cốc tăng cường phối hợp với UBND xã Phúc Tân thường xuyên kiểm tra, theo dõi, đôn đốc hộ gia đình vi phạm khắc phục hậu quả trả lại hiện trạng ban đầu. Đến thời điểm hiện nay, công trình vi phạm tại Đảo Sơn Dâu, xã Phúc Tân vẫn chưa được xử lý dứt điểm. Các hạng mục công trình đã được hoàn thiện khá quy mô.
Trao đổi với PV, ông Trần Như Ngọc - Quyền Chủ tịch UBND xã Phúc Tân cho biết: “Xã cũng rất quyết liệt để xử lý dứt điểm công trình vi phạm này nhưng chúng tôi cũng gặp không ít khó khăn trong việc di chuyển do công trình thuộc khu vực đảo xa đất liền.
Ngày 30/5/2023, tổ công tác của xã cũng đã cắm biển thông báo về công trình vi phạm tại đảo nhưng chưa có cá nhân (tổ chức) vi phạm đến làm việc. Hết thời hạn thông báo, UBND xã đã có báo cáo gửi UBND TP. Phổ Yên xin ý kiến chỉ đạo”.
Tại báo cáo số 90/BC-UBND của UBND xã Phúc Tân về vị trí đất, hồ sơ đất đai nêu: Qua kiểm tra hồ sơ khoán trồng rừng còn lưu trữ tại Ban lâm nghiệp xã Phúc Tân, năm 2019 Ban quản lý rừng phòng hộ BVMT Hồ Núi Cốc (nay là Ban quan lý rừng đặc dụng phòng hộ sinh Thái Nguyên) đã ký hợp đồng số 01/HĐ-BQL ngày 01/07/2019 Hợp đồng Khoản trồng rừng, bên nhận khoán là bà Vũ Thúy Hà, địa chỉ tạm trú tại xóm 2, xã Phúc Tân, diện tích khoán: 0.6ha để sử dụng vào mục đích: Trồng, chăm sóc, bảo vệ rừng. Địa điểm, vị trí ranh giới: Lô 5, khoảnh 11, tiểu khu 223 (theo bản đồ Quy hoạch khu rừng phòng hộ BTMT Hồ Núi Cốc, năm 2009) thuộc xóm 11, xã Phúc Tân.
Theo hồ sơ bà Vũ Thúy Hà đủ điều kiện nhận khoán trồng rừng, UBND xã đã xác nhận về hộ khẩu tạm trú của công dân tại thời điểm năm 2019 đang tạm trú trên địa bản xã.
Ngày 31/12/2019, Ban quản lý rừng phòng hộ BVMT Hồ Núi Cốc (nay là Ban quản lý rừng đặc dụng phòng hộ tỉnh Thái Nguyên) đã ký biên bản thanh lý hợp đồng trồng rừng với bà Vũ Thủy Hà với nội dung: Hai bên thống nhất nghiệm thu thanh lý Hợp đồng số 01/HĐ-BQL ngày 01/07/2019. Qua kết quả xác minh của Công an xã Phúc Tân thì bà Vũ Thúy Hà hiện không còn tạm trú tại địa bàn xã Phúc Tân.
Tháng 12/2019, Ban quản lý rừng phòng hộ BVMT Hồ Núi Cốc đã thanh lý hợp đồng với bà Vũ Thúy Hà (Việc thanh lý được thực hiện giữa Ban quản lý rừng phòng hộ BVMT Hồ Núi Cốc và bà Vũ Thúy Hà, không có sự chứng kiến của UBND xã Phúc Tân). UBND xã Phúc Tân không được Ban quản lý rừng phòng hộ BVMT Hồ Núi Cốc bàn giao lại diện tích đất đã giao khoán trồng rừng tại lô 5, khoảnh II, tiểu khu 223.
Lãnh đạo tỉnh Thái Nguyên đã có chỉ đạo, nhưng....
Theo tài liệu PV có được, vụ việc này đã được lãnh đạo UBND tỉnh Thái Nguyên ra văn bản giao việc cho các đơn vị chuyên trách.
Theo đó, sau khi xem xét Công văn số 554/CTKTTL-QLN ngày 17/8/2022 của Công ty TNHH MTV Khai Thác Thủy lợi Thái Nguyên về việc vi phạm trong phạm vi bảo vệ hồ Núi Cốc tại Đảo Sơn Dâu, xã Phúc Tân, thành phố Phổ Yên (có văn bản gửi kèm theo), ngày 22/8/2022, UBND tỉnh Thái Nguyên có công văn số 4044 truyền đạt ý kiến của Phó Chủ tịch UBND tỉnh Thái Nguyên Nguyễn Thanh Bình như sau:
Giao UBND TP.Phổ Yên chỉ đạo cơ quan chuyên môn của thành phố, UBND xã Phúc Tân giải quyết dứt điểm vụ việc vi phạm trong phạm vi bảo vệ hồ Núi Cốc tại Đảo Sơn Dâu, xã Phúc Tân, thành phố Phổ Yên đảm bảo theo đúng quy định của pháp luật, báo cáo kết quả về UBND tỉnh (qua Sở Nông nghiệp và PTNT để tổng hợp) theo đúng quy định.
Phó Chủ tịch UBND tỉnh cũng giao Sở Nông nghiệp và PTNT chủ trì, phối hợp với các cơ quan, đơn vị liên quan theo dõi, chỉ đạo, đôn đốc cơ quan, đơn vị trực thuộc, UBND các huyện, thành phố kiểm tra, xử lý dứt điểm vi phạm pháp luật trong phạm vi bảo vệ công trình thủy lợi trên địa bàn tỉnh, báo cáo kết quả thực hiện về UBND tỉnh theo quy định.
Căn cứ chỉ đạo của Phó Chủ tịch UBND tỉnh, các cơ quan, đơn vị liên quan nghiêm túc triển khai thực hiện.
Tuy nhiên đã 10 tháng trôi qua sau chỉ đạo của lãnh đạo tỉnh Thái Nguyên, các công trình vi phạm vẫn tồn tại. Vậy, trách nhiệm của các cơ quan hữu quan ở đâu?
Trước tính chất ngang nhiên vi phạm của công trình tại đảo thuộc xóm 11, xã Phúc Tân, ngày 29/6, đoàn kiểm tra liên ngành gồm có Sở Nông Nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Thái Nguyên; Công ty TNHH MTV khai thác Thủy lợi Thái Nguyên, UBND TP Phổ Yên cùng các đơn vị chức năng liên quan đã có buổi kiểm tra thực địa công trình vi phạm. Dư luận mong rằng, qua lần kiểm tra này, các đơn vị chức năng sẽ xác định được rõ mức độ vi phạm và có biện pháp xử lý triệt để công trình vi phạm đã ngang nhiên xây dựng trên đảo.
Tạp chí điện tử Kinh tế Môi trường sẽ tiếp tục thông tin.
Nguyên Mạnh