Chỉ định can thiệp tim bào thai cho những trường hợp nào? Phân tích chuyên sâu từ báo cáo tham luận

Không phải tất cả các trường hợp tim bẩm sinh đều cần can thiệp bào thai. Chìa khóa nằm ở việc nhận diện chính xác nhóm bệnh ‘tiến triển’ – nơi tổn thương sẽ nặng dần lên và để lại hậu quả không thể đảo ngược nếu chúng ta không hành động kịp thời”.

Tại Hội thảo khoa học “Siêu âm tim thai – Từ chẩn đoán trước sinh đến quản lý sau sinh” được tổ chức ngày 13/12/2025 tại Bệnh viện Đại học Phenikaa (PhenikaaMec), TS. BS Trần Đắc Đại - Trưởng Khoa tim mạch Nhi, Trung tâm Tim mạch, Bệnh viện E cùng TS.BS Nguyễn Thị Sim đã giới thiệu báo cáo chuyên đề “Can thiệp bào thai trong quản lý bệnh tim bẩm sinh tại PhenikaaMec”. Nội dung báo cáo làm rõ vai trò then chốt của can thiệp bào thai trong chiến lược chăm sóc toàn diện, xuyên suốt từ giai đoạn thai kỳ đến sau sinh, đồng thời khẳng định sự cần thiết của mô hình phối hợp đa chuyên khoa và xây dựng quy trình chuẩn như bước đi nền tảng nhằm từng bước triển khai hiệu quả can thiệp tim bào thai tại Việt Nam.

Can thiệp bào thai cho thai nhi: Đánh giá hiệu quả và trường hợp nào cần thực hiện?

Theo TS. BS Trần Đắc Đại, bệnh tim bẩm sinh là dị tật bẩm sinh phổ biến nhất ở trẻ sơ sinh, chiếm khoảng 1% số ca sinh sống và là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây tử vong sơ sinh theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO). Đáng chú ý, nhiều bất thường tim bẩm sinh có xu hướng tiến triển nặng ngay từ trong tử cung, dẫn đến rối loạn huyết động và tổn thương chức năng tim không thể hồi phục nếu không được phát hiện và can thiệp kịp thời. Trong bối cảnh đó, can thiệp tim bào thai mở ra cơ hội mang tính bước ngoặt: không chỉ cải thiện huyết động thai nhi, ngăn chặn quá trình tiến triển sang các dạng dị tật nặng như sinh lý tim một thất, mà còn tạo tiền đề thuận lợi cho phẫu thuật sau sinh, qua đó nâng cao đáng kể tỷ lệ sống và chất lượng cuộc sống lâu dài cho trẻ.

Chỉ định can thiệp tim bào thai cho những trường hợp nào? Phân tích chuyên sâu từ báo cáo tham luận - Ảnh 1 — *BS Trần Đắc Đại và TS. BS Nguyễn Thị Sim trình bày tham luận về can thiệp bào thai điều trị dị tật tim bẩm sinh.*

Báo cáo khẳng định các trường hợp có thể can thiệp tim bào thai thành công bao gồm: Hẹp van động mạch chủ (ĐMC) nặng/tiến triển (nguy cơ HLHS) có thể cân nhắc thực hiện can thiệp nong van ĐMC bào thai; Teo/Hẹp van động mạch phổi (ĐMP) nặng với vách liên thất nguyên vẹn (PA/IVS) thực hiện can thiệp nong van ĐMP; hội chứng thiểu sản tim trái (HLHS) được can thiệp sớm giúp cải thiện lưu thông máu. Ngoài ba nhóm chính, báo cáo cũng đề cập đến một số tình huống đặc biệt khác có thể cân nhắc can thiệp như: Block nhĩ thất hoàn toàn (độ 3) kèm nhịp thất < 55 lần/phút, tràn dịch màng tim nặng gây ép tim đe dọa tử vong thai, hẹp van hai lá nặng gây giãn nhĩ trái lớn, hẹp eo động mạch chủ tiến triển.

Chỉ định can thiệp tim bào thai cho những trường hợp nào? Phân tích chuyên sâu từ báo cáo tham luận - Ảnh 2 — *BS Nguyễn Thị Sim khẳng định PhenikaaMec đủ điều kiện cơ sở vật chất, đội ngũ chuyên gia thực hiện can thiệp điều trị tim bẩm sinh cho thai nhi.*

Trình bày về quy trình can thiệp bào thai điều trị tim bẩm sinh, TS. BS Nguyễn Thị Sim nhấn mạnh: “Siêu âm tim thai đóng vai trò quyết định trong chẩn đoán – can thiệp bào thai để tăng tiên lượng sống khỏe mạnh cho trẻ, góp phần quản lý bệnh tim bẩm sinh sau sinh. Tại PhenikaaMec, kỹ thuật can thiệp được thực hiện bởi đội ngũ chuyên gia Y học bào thai – Sản khoa – Sơ sinh – Tim mạch – Gây mê hồi sức, kết hợp hệ thống máy siêu âm hiện đại, bộ dụng cụ can thiệp tiên tiến, … đảm bảo an toàn cho mẹ và thai nhi. PhenikaaMec là đơn vị tiên phong theo tiêu chuẩn quốc tế, được Bộ Y tế giao thực hiện kỹ thuật can thiệp khó, góp phần cải thiện tỷ lệ tim bẩm sinh tại Việt Nam.”

Vai trò quyết định của siêu âm tim thai trong phát hiện sớm và quản lý bệnh tim bẩm sinh

Siêu âm tim thai được xem là “cửa ngõ” quan trọng giúp phát hiện sớm các bất thường cấu trúc và chức năng của tim ngay từ trong tử cung. Nhận thức rõ vai trò trung tâm đó, ngày 13/12/2025, Bệnh viện Đại học Phenikaa (PhenikaaMec) đã tổ chức Hội thảo khoa học “Siêu âm tim thai – Từ chẩn đoán trước sinh đến quản lý sau sinh” với sự dẫn dắt của GS. Mark Steven Sklansky – chuyên gia tim thai hàng đầu thế giới đến từ Đại học California Los Angeles (UCLA, Hoa Kỳ). GS. Mark Steven Sklansky đã trình bày tham luận và thực hiện siêu âm tim thai trực tiếp trên sản phụ trên hệ thống máy GE Voluson Expert 22 đã làm rõ từng bước trong việc cải thiện chất lượng hình ảnh siêu âm, đồng thời đi sâu phân tích các mặt cắt then chốt phục vụ đánh giá đường thoát của hai thất, cung động mạch chủ và những cấu trúc tim có giải phẫu phức tạp. Thông qua trao đổi về kỹ thuật thao tác và cách khắc phục các hạn chế do cửa sổ âm không thuận lợi, báo cáo mang đến nhiều kinh nghiệm thực hành giá trị, giúp bác sĩ lâm sàng nâng cao độ tin cậy và độ chính xác trong quá trình chẩn đoán.

Chỉ định can thiệp tim bào thai cho những trường hợp nào? Phân tích chuyên sâu từ báo cáo tham luận - Ảnh 3 — Điểm nhấn của Hội thảo là trình diễn siêu âm trên màn hình được thực hiện bởi GS. Mark Steven Sklansky cập nhật kiến thức về siêu âm tim thai theo quy chuẩn quốc tế.

Đặc biệt, các chuyên gia cũng nhấn mạnh siêu âm tim thai chỉ thực sự phát huy hiệu quả khi được đặt trong một hệ thống chăm sóc liên tục, có sự phối hợp chặt chẽ giữa Y học bào thai – Sản khoa – Tim mạch – Nhi khoa – Sơ sinh. Hội thảo đã mang đến nhiều giá trị cốt lõi, hiện đại hóa chăm sóc tim bẩm sinh, hướng tới mục tiêu chung: bảo vệ sức khỏe bà mẹ – trẻ em và mở ra tương lai tốt đẹp hơn cho những em bé ngay từ trong bụng mẹ.