Cách sơ cứu tai biến mạch máu não giúp giảm di chứng
Bệnh tai biến mạch máu não là căn bệnh không chỉ uy hiếp trực tiếp tới tính mạng của người bệnh mà nó còn gây ra nhiều di chứng sau đó. Do đó nếu biết cách sơ cứu tai biến mạch máu não sẽ hạn chế các hậu quả mà bệnh gây ra.
Bệnh tai biến mạch máu não rất nguy hiểm
Để có cách sơ cứu người bị tai biến cần nhận biết các dấu hiệu của chứng tai biến và kiến thức về tai biến. Sơ cứu đúng cách, đúng lúc giúp giảm biến chứng và nguy cơ tử vong.
Theo báo cáo của Hội Phòng chống tai biến mạch máu não Việt Nam, mỗi năm có khoảng 200.000 người mắc tai biến. Số người tử vong chiếm tới gần 50% là căn bệnh có tỷ lệ tử vong cao thứ 3 sau tim mạch và ung thư và đứng hàng đầu về tỷ lệ tàn tật.
Tỷ lệ di chứng sau tai biến là rất cao trong đó khoảng 30% có thể bị liệt. Nếu bệnh tái phát nhiều lần thì tỷ lệ tử vong càng cao hơn trong những lần về sau.
Theo các chuyên gia y tế thì tai biến mạch máu não (hay đột quỵ) là căn bệnh khiến người bệnh tử vong rất nhanh nếu không được xử lý cấp cứu kịp thời. Bệnh này thường gặp ở người huyết áp cao, tiểu đường và trong mùa đông tỷ lệ tai biến cũng tăng lên rõ rệt.
 |
| Bệnh tai biến gây nên do nhiều thể bệnh với mức độ diễn biến khác nhau: Xuất huyết não, chảy máu màng não, chảy máu não, khối máu tụ trong não,... |
Các dấu hiệu nhận biết tai biến mạch máu não
Theo các bác sĩ, cách sơ cứu tai biến mạch máu não trước khi đưa bệnh nhân tới các cơ sở y tế, cần được thực hiện trong vòng 4,5-6 giờ đầu. Khi chuyển tới cơ sở y tế người bệnh sẽ được dùng phương pháp tiêu sợi huyết để điều trị, tránh di chứng.
Nhiều người do chưa có kiến thức về cách sơ cứu, nên cho bệnh nhân ở nhà cho dùng thuốc không rõ nguồn gốc, sử dụng phương pháp truyền miệng. Từ đó làm mất đi thời gian vàng trong việc cấp cứu tai biến.
Do vậy, để có thể xử lý cấp cứu tai biến mạch máu não kịp thời cần nhận biết dấu hiệu và sơ cứu đúng cách, khi đó giảm tỷ lệ tử vong và tăng tỷ lệ hồi phục.
Các dấu hiệu của tai biến:
- Người bệnh đột ngột hôn mê, chân tay có biểu hiện tê bì. Có cảm giác mất thăng bằng. Mất ý thức kèm theo đau đầu dữ dội.
- Có bất thường về ngôn ngữ như đột ngột nói khó hoặc không nói được, mồm méo.
- Đột ngột mất hoặc giảm thị lực 1 trong 2 mắt mà không rõ nguyên do.
Các cách sơ cứu tai biến mạch máu não
Khi thấy bệnh nhân có các dấu hiệu của tai biến mạch máu não cần thực hiện cách sơ cứu tai biến mạch máu não dưới đây:
- Đặt bệnh nhân nằm nghiêng, kê cao đầu 30-45 độ, nên nới lỏng quần áo hoặc mặc quần áo rộng thoáng cho bệnh nhân.
- Nếu bệnh nhân có kèm theo triệu chứng bị nôn thì nên đặt bệnh nhân nằm nghiêng 1 bên, tránh đờm, dãi chui vào mũi, phổi.
- Nếu bệnh nhân co giật tránh cho bệnh nhân tự cắn vào lưỡi nên đũa bọc giẻ, đặt ngang miệng bệnh nhân.
- Nếu bệnh nhân có dấu hiệu ngừng tim cần thực hiện các biện pháp cấp cứu ngừng tuần hoàn, tìm người xung quanh giúp đỡ.
- Trong thời gian chờ cấp cứu 115, tuyệt đối không cho bệnh nhân ăn, uống gì bởi có thể gây sặc, nghẹt thở rất nguy hiểm.
Tai biến mạch máu não có thể gặp ở người trẻ
Thông thường, đột quỵ thường gặp ở những người tuổi từ 50 trở lên, thường được coi là bệnh của người già. Tuy nhiên hiện nay, y học ghi nhận rất nhiều ca cấp cứu tai biến khi ở độ tuổi từ 20-30 tuổi, trong đó số lượng nam giới cao gấp nhiều lần nữ.
Nguyên nhân tai biến có thể gặp ở người trẻ là:
+ Tăng huyết áp:
Theo Hội Tim mạch Việt Nam, cứ 4 người trong độ tuổi 25-49 tuổi thì có 1 người tăng huyết áp. Do đó nguy cơ tai biến cũng tăng cao.
+ Do bất thường về mạch máu:
Nếu có các bất thường về mạch máu như bị dị dạng động tĩnh mạch, u thể hang, túi phình mạch não thì khi gặp các tác động từ bên ngoài như căng thẳng quá mức kéo dài sẽ khiến mạch máu phình ra, gây tai biến.
Do đó để dự phòng tai biến mạch máu não từ sớm bạn nên từ bỏ thuốc lá, hạn chế rượu bia, tăng cường tập thể dục. Với các nhóm có nguy cơ mắc bệnh cao như người béo phì, cao huyết áp, tiểu đường… thì cần chú ý kiểm soát chỉ số cân nặng, huyết áp thường xuyên bằng việc kiểm tra sức khỏe định kỳ.
Đặc biệt cần theo dõi sát huyết áp hàng ngày nhất là vào ngày trời lạnh để tránh cơn tăng huyết áp kịch phát, gây vỡ mạch máu, đột tử.
Cách sơ cứu khi bị tai biến rất quan trọng nhất là trong thời điểm sau tai biến. Tuy nhiên phải đúng quy chuẩn để tránh ảnh hưởng tới tính mạng và sức khỏe của bệnh nhân.
Vân Anh (T/h)
