Các khu dự trữ sinh quyển 'nói không với rác thải nhựa'
Việt Nam có 9 khu dự trữ sinh quyển thế giới được UNESCO công nhận như Cát Bà, Đồng Nai,... Các Khu dự trữ sinh quyển thể giới, Khu bảo tồn biển tại Việt Nam là những khu vực tiên phong thực hiện phong trào sống xanh, nói không với rác thải nhựa.
Khu dự trữ sinh quyển thế giới là danh hiệu của Chương trình Con người và Sinh quyển, thuộc Tổ chức Văn hóa, Khoa học và Giáo dục của Liên Hợp quốc (UNESCO) về mô hình phát triển bền vững, đảm bảo hài hòa giữa con người và thiên nhiên.
Theo định nghĩa của UNESCO, Khu dự trữ sinh quyển thế giới là những khu vực hệ sinh thái bờ biển hoặc trên cạn, giúp thúc đẩy các giải pháp điều hòa việc bảo tồn đa dạng sinh học với việc phát triển bền vững khu vực đó, có giá trị nổi bật, được quốc tế công nhận.
Khu dự trữ sinh quyển thế giới Cù Lao Chàm–Hội An là địa phương đầu tiên trên cả nước “nói không” với túi nilon. |
Tại Việt Nam, việc hình thành và phát triển các Khu dự trữ sinh quyển thế giới góp phần quan trọng cụ thể hóa Chiến lược Phát triển bền vững Việt Nam giai đoạn 2011-2020, một trong những chỉ tiêu quan trọng của Chiến lược là thu gom và xử lý chất thải rắn, trong đó có rác thải nhựa.
Các Khu dự trữ sinh quyển đều sở hữu cảnh quan, tài nguyên thiên nhiên đặc sắc, đi kèm đó là tính đa dạng sinh học cao, nên việc phát triển du lịch là điều tất yếu, góp phần tăng trưởng kinh tế - xã hội ở địa phương.
Tuy nhiên, do lượng khách du lịch tăng cao, một số Khu dự trữ sinh quyển đang phải đối mặt với nguy cơ ô nhiễm rác thải, đặc biệt là rác thải nhựa. Vì vậy, với vai trò, sứ mệnh của mình, các Khu dự trữ sinh quyển thế giới cần là hình mẫu về tiết giảm, hướng tới nói không với rác thải nhựa.
Khu dự trữ sinh quyển Cát Bà. |
Trong cơ cấu Ban quản lý các Khu dự trữ sinh quyển thế giới tại Việt Nam bao gồm các thành viên thuộc ngành tài nguyên và môi trường, đây là cơ quan có vai trò quan trọng đối với việc thúc đẩy quản lý, giảm thiểu rác thải nhựa.
Các thành viên này có nhiệm vụ tăng cường quản lý, giảm thiểu rác thải nhựa thông qua việc cụ thể hóa Chiến lược quốc gia về Quản lý tổng hợp chất thải rắn đến năm 2025, tầm nhìn đến năm 2050 và Đề án tăng cường Kiểm soát ô nhiễm môi trường do sử dụng túi nilon khó phân hủy trong sinh hoạt đến năm 2020.
Đồng thời, các thành viên ngành tài nguyên và môi trường trong cơ cấu các ban quản lý, thông qua việc phối hợp với các ngành liên quan để tuyên truyền tác hại của rác thải nhựa tới hệ sinh thái, sức khỏe con người; khuyến khích cộng đồng tăng cường tái sử dụng túi nilon, sử dụng túi nilon phân hủy sinh học, phát động phong trào toàn dân tham gia chống rác thải nhựa tại các Khu dự trữ sinh quyển thế giới.
Do lượng khách du lịch tăng cao, một số Khu dự trữ sinh quyển đang phải đối mặt với nguy cơ ô nhiễm rác thải. (Ảnh minh họa) |
Trong các Khu dự trữ sinh quyển, ngoài vùng lõi được bảo vệ nghiêm ngặt, còn có vùng đệm và vùng chuyển tiếp diễn ra các hoạt động kinh tế - xã hội sôi động. Đây là các khu vực lý tưởng để thúc đẩy các sáng kiến giảm thiểu rác thải nhựa, từ đó cải thiện sinh kế, môi trường cho cư dân bản địa, giúp cho cả hệ sinh thái trong Khu dự trữ sinh quyển có được một chất lượng sống bền vững.
Các hoạt động bảo vệ môi trường của Khu dự trữ sinh quyển thế giới giúp thúc đẩy cộng đồng phát triển sản xuất xanh, tiêu dùng xanh thông qua việc sử dụng nhãn sinh thái để giảm thiểu rác thải nhựa.
Hiện Việt Nam đã có 9 Khu dự trữ sinh quyển được UNESCO công nhận: Rừng ngập mặn Cần Giờ (Thành phố Hồ Chí Minh); Quần đảo Cát Bà (Hải Phòng); Đất ngập nước ven biển Liên tỉnh Châu thổ Sông Hồng (Thái Bình, Nam Định và Ninh Bình); Kiên Giang; Tây Nghệ An (Nghệ An); Mũi Cà Mau (Cà Mau); Cù Lao Chàm–Hội An (Quảng Nam); Đồng Nai (Đồng Nai, Lâm Đồng, Bình Phước, Bình Dương và Đắk Nông); Lang Biang (Lâm Đồng). |
Nguyễn Luận