Tình trạng ồ ạt xây nhà, trồng cây chờ đền bù đón đầu dự án cao tốc Bắc Nam chạy qua
Trên tuyến cao tốc Bắc Nam hiện đang trong quá trình chuẩn bị dự án nhưng đã xuất hiện tình trạng người dân xây dựng, cơi nới công trình, trồng cây trái phép ảnh hưởng đến tiến độ thực hiện Dự án.
Mới đây, Bộ Giao thông Vận tải (GTVT) có Văn bản số 2640/BGTVT-CQLXD gửi UBND các tỉnh, thành phố: Hà Tĩnh, Quảng Bình, Quảng Trị, Quảng Ngãi, Bình Định, Phú Yên, Khánh Hòa, Cần Thơ, Hậu Giang, Bạc Liêu, Kiên Giang, Cà Mau về việc triển khai thông báo kết luận số 71/TB-VPCP ngày 14/3/2022 của Văn phòng Chính phủ về triển khai thực hiện dự án xây dựng công trình đường bộ cao tốc Bắc - Nam phía Đông giai đoạn 2021-2025.
Trong văn bản có nêu: Hiện nay, tuyến cao tốc đang trong quá trình chuẩn bị dự án nhưng đã xuất hiện tình trạng người dân xây dựng, cơi nới công trình, trồng cây trái phép, sử dụng đất không đúng mục đích thuộc phạm vi dự án cao tốc để trục lợi, gây phức tạp cho công tác giải phóng mặt bằng và ảnh hưởng đến tiến độ thực hiện Dự án.
Bộ GTVT đề nghị các địa phương tăng cường công tác quản lý nhà nước về trật tự xây dựng trên địa bàn; tuyên truyền vận động người dân ủng hộ chủ trương đầu tư xây dựng đường cao tốc và chấp hành nghiêm các quy định về xây dựng; xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm.
Cùng với đó, Bộ GTVT sẽ chỉ đạo các Ban quản lý dự án bàn giao hồ sơ khảo sát và hình ảnh hiện trạng tại thời điểm khảo sát để các địa phương làm căn cứ quản lý, thực hiện công tác giải phóng mặt bằng.
Trước đó, từ ngày 13-15/3/2022, Bộ GTVT đã phối hợp với UBND các tỉnh, thành phố bàn giao hồ sơ thiết kế cắm cọc giải phóng mặt bằng đợt 1 của các dự án thành phần với tổng chiều dài 133,8 km. Bộ GTVT cho biết, sẽ tiếp tục bàn giao cho địa phương các đoạn còn lại trước ngày 30/6/2022.
Dự kiến, theo kế hoạch, đến ngày khởi công Dự án, các địa phương sẽ bàn giao khoảng 70% diện tích mặt bằng. Như vậy để đạt được các mục tiêu nêu trên, các địa phương cần phải triển khai rất nhiều công việc liên quan đến bồi thường, hỗ trợ và tái định cư; cần có sự quyết liệt trong chỉ đạo của các cấp lãnh đạo, sự phối hợp của các sở, ban ngành và chính quyền địa phương cũng như sự đồng thuận của nhân dân.
Để bảo đảm hoàn thành Dự án theo đúng các mốc tiến độ đề ra theo ý kiến chỉ đạo của Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Văn Thành - Trưởng Ban chỉ đạo của Chính phủ triển khai thực hiện Dự án xây dựng công trình đường bộ cao tốc Bắc - Nam phía Đông tại Thông báo số 71/TB-VPCP ngày 14/3/2022, Bộ GTVT đề nghị UBND các tỉnh, thành phố khẩn trương có văn bản thỏa thuận với Bộ GTVT về hướng tuyến, các công trình trên tuyến thuộc dự án trên nguyên tắc đã được nêu tại văn bản số 2 1751/BGTVT-CQLXD ngày 24/2/2022 của Bộ GTVT.
Bộ GTVT cũng yêu cầu UBND các tỉnh, thành phố nên trên sớm thành lập Ban chỉ đạo bồi thường, hỗ trợ, tái định cư; thành lập Hội đồng giải phóng mặt bằng hoặc đơn vị đầu mối triển khai thực hiện các nội dung liên quan đến công tác giải phóng mặt bằng; Chỉ định đơn vị tư vấn (khảo sát, đo đạc, kiểm đếm, lập dự án đầu tư xây dựng các khu tái định cư,...) để triển khai thực hiện ngay sau khi Bộ GTVT bàn giao hồ sơ thiết kế, cắm cọc giải phóng mặt bằng.
Đồng thời, Bộ GTVT giao UBND các tỉnh, thành phố tập trung hoàn thành thẩm định hồ sơ chuyển mục đích sử dụng rừng, gửi Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn trước ngày 31/3/2022; tổng hợp nhu cầu chuyển đổi mục đích sử dụng đất rừng và đất trồng lúa nước hai vụ trở lên gửi Bộ Tài nguyên và Môi trường trước ngày 31/3/2022.
Đề nghị các tỉnh "chung tay" tháo gỡ khó khăn cho Dự án cao tốc Bắc - Nam
Trước đó, Bộ GTVT đã có công văn gửi Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố: Hà Tĩnh, Quảng Bình, Quảng Trị, Quảng Ngãi, Bình Định, Phú Yên, Khánh Hòa, Cần Thơ, Hậu Giang, Bạc Liêu, Kiên Giang, Cà Mau, Đồng Nai, Đồng Tháp, An Giang về việc triển khai Nghị quyết số 18/NQCP ngày 11/02/2022 của Chính phủ về Dự án xây dựng công trình đường bộ cao tốc Bắc - Nam phía Đông giai đoạn 2021 -2025.
Chính phủ đã ban hành Nghị quyết số 18/NQ-CP ngày 11/02/2022 (gọi tắt là Nghị quyết số 18/NQ-CP) triển khai Nghị quyết số 44/2022/QH15 ngày 11/01/2022 của Quốc hội về chủ trương đầu tư Dự án xây dựng công trình đường bộ cao tốc Bắc - Nam phía Đông giai đoạn 2021 - 2025 (gọi tắt là Dự án). Để triển khai có hiệu quả Nghị quyết của Chính phủ, đảm bảo tiến độ yêu cầu.
Bộ Giao thông vận tải đề nghị Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương có liên quan tổ chức thực hiện một số nội dung sau:
Thứ nhất, thỏa thuận thống nhất các nội dung liên quan đến hồ sơ Dự án Chỉ đạo các sở, ngành, địa phương liên quan phối hợp với các Ban quản lý dự án của Bộ Giao thông vận tải (sau đây gọi tắt là Ban QLDA) hoàn thành công tác thỏa thuận các nội dung về hướng tuyến, đường gom, hầm chui dân sinh, cầu vượt, nút giao, mỏ vật liệu xây dựng thông thường,… hoàn thành trước ngày 10/3/2022.
Thứ hai, triển khai đồng thời một số công việc liên quan đến công tác bồi thường, hỗ trợ, tái định cư và xác định các bãi đổ chất thải rắn xây dựng trong giai đoạn chuẩn bị Dự án.
Thứ ba, tổ chức thực hiện công tác bồi thường, hỗ trợ, tái định cư và xác định các bãi đổ chất thải rắn xây dựng đảm bảo tiến độ Dự án.
Thứ tư, lập hồ sơ chuyển đổi mục đích sử dụng đất rừng và đất trồng lúa nước hai vụ trở lên. Chỉ đạo các sở, ngành và các địa phương liên quan phối hợp với các Ban QLDA tổng hợp nhu cầu chuyển mục đích sử dụng đất rừng và đất trồng lúa nước hai vụ trở lên để thực hiện dự án đầu tư trên địa bàn theo quy định tại điểm a khoản 2 Điều 68 Nghị định số 43/2014/NĐ-CP ngày 15/05/2014 quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật Đất đai, được sửa đổi, bổ sung tại Nghị định số 148/2020/NĐ-CP ngày 18/12/2020; hoàn thành trước ngày 20/03/2022, gửi Bộ Tài nguyên và Môi trường thẩm định.
Thứ năm, đối với việc khai thác các mỏ khoáng sản làm vật liệu xây dựng thông thường, tổ chức thực hiện theo quy định tại khoản 5 Điều 1 Nghị quyết số 18/NQ-CP.
Thứ sáu, về xây dựng, công bố, quản lý giá vật liệu xây dựng. Chỉ đạo các sở, ngành, địa phương có liên quan phối hợp với các Ban QLDA công bố giá các loại vật liệu xây dựng (đất, đá, cát, sỏi,…) đến chân công trình cho từng gói thầu/dự án thành phần, bao gồm vật liệu xây dựng tại các mỏ khoáng sản nằm trong Hồ sơ khảo sát vật liệu xây dựng phục vụ Dự án; xây dựng, công bố chỉ số giá xây dựng hàng tháng để áp dụng riêng cho các gói thầu/dự án thành phần.
Việc xây dựng, công bố giá vật liệu xây dựng, chỉ số giá xây dựng phải đảm bảo phù hợp yêu cầu thiết kế, tiêu chuẩn kỹ thuật, điều kiện và tiến độ thi công xây dựng, khả năng cung ứng và mặt bằng giá thị trường, phản ánh đúng mức độ biến động giá xây dựng trên thị trường khu vực xây dựng.
Chỉ đạo các cơ quan, đơn vị trực thuộc kiểm tra, kiểm soát, quản lý chặt chẽ giá vật liệu xây dựng, theo dõi, bám sát diễn biến của thị trường xây dựng để kịp thời cập nhật, điều chỉnh, công bố giá vật liệu xây dựng, chỉ số giá xây dựng cho từng gói thầu/dự án thành phần phù hợp mặt bằng giá thị trường, tránh bị tác động của các hiện tượng đầu cơ, nâng giá.
Thứ bảy, các nội dung khác: Chỉ đạo các sở, ngành, địa phương liên quan kiểm tra, rà soát các quy hoạch xây dựng, quy hoạch ngành liên quan đến Dự án để kịp thời điều chỉnh theo quy định hiện hành, đảm bảo phát huy hiệu quả đầu tư của Dự án. Chỉ đạo các sở, ngành, địa phương liên quan phối hợp với các Ban QLDA và cơ quan của Bộ Giao thông vận tải, các bộ, ngành có liên quan triển khai các nội dung Nghị quyết số 18/NQ-CP của Chính phủ, đáp ứng tiến độ, chất lượng yêu cầu.
Nếu trong quá trình triển khai thực hiện có khó khăn, vướng mắc đề nghị Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương kịp thời báo cáo cấp có thẩm quyền xem xét, quyết định.
Đồng thời, Bộ Giao thông vận tải đề nghị Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương quan tâm, phối hợp với các bộ, ngành liên quan và chỉ đạo các sở, ngành, địa phương liên quan tổ chức thực hiện có hiệu quả các nhiệm vụ, đáp ứng tiến độ yêu cầu.
Bộ GTVT đề nghị các địa phương tăng cường công tác quản lý nhà nước về trật tự xây dựng trên địa bàn; tuyên truyền vận động người dân ủng hộ chủ trương đầu tư xây dựng đường cao tốc và chấp hành nghiêm các quy định về xây dựng; xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm. Xử nghiêm tình trạng ồ ạt xây nhà, trồng cây chờ đền bù đón đầu dự án cao tốc Bắc Nam chạy qua.
Bùi Hằng