Khu dân cư thương mại và Chợ sản phẩm đồ gỗ Đông Giao: Không gian mới nâng tầm làng nghề trăm năm
Dự án Khu dân cư thương mại và Chợ sản phẩm đồ gỗ Đông Giao do Tập đoàn Tây Bắc phát triển được kỳ vọng trở thành cú hích quan trọng, giúp làng nghề chạm khắc gỗ Đông Giao hơn 300 năm tuổi bước vào một giai đoạn phát triển rực rỡ.
Với quy hoạch bài bản, thiết kế hiện đại nhưng giàu bản sắc, dự án mở ra mô hình kinh doanh - văn hóa - du lịch hoàn chỉnh, nơi giá trị truyền thống được nâng tầm song hành với cơ hội thương mại bền vững cho người dân địa phương.
Không gian thương mại mới - lời giải cho bài toán tổ chức sản xuất của làng nghề
Đông Giao từ lâu được biết đến là làng nghề đồ gỗ mỹ nghệ lừng danh của mảnh đất Hải Dương xưa, nay là thành phố Hải Phòng. Qua bàn tay khéo léo của người nghệ nhân Đông Giao, những khối gỗ vô tri được “thổi hồn” để trở thành các tác phẩm tinh xảo, có giá trị cao, chinh phục thị trường trong nước và quốc tế.
Tuy nhiên, khi quy mô sản xuất tăng nhanh, làng nghề cũng bắt đầu đối mặt với hàng loạt vấn đề: thiếu mặt bằng trưng bày chuyên nghiệp, chưa có khu vực tập trung phục vụ khách tham quan - mua sắm, giao thương tự phát khiến hình ảnh thương hiệu chưa được định vị đúng tầm.
Sự xuất hiện của dự án Khu dân cư thương mại và Chợ sản phẩm đồ gỗ Đông Giao được xem như một trong những bước đi chiến lược góp phần tháo gỡ những nút thắt tồn tại nhiều năm nay. Với diện tích hơn 10,4ha, dự án được quy hoạch đồng bộ, bài bản với nhiều loại hình sản phẩm, tiện ích, có thể đáp ứng nhu cầu an cư cũng như kinh doanh, buôn bán, giới thiệu mặt hàng đồ gỗ mỹ nghệ lừng danh của làng nghề Đông Giao.
Trong đó, ngoài diện tích dành cho 347 ô đất nhà liền kề, dự án còn dành hơn 22.700 m2 có gần 200 ki-ốt thương mại theo phong cách kiến trúc lấy cảm hứng từ họa tiết chạm khắc truyền thống, không gian hội chợ, triển lãm và đặc biệt là chợ cộng đồng miễn phí dành cho bà con tiểu thương trong khu vực. Các không gian thương mại rộng rãi, thông thoáng giúp doanh nghiệp, hộ sản xuất dễ dàng trưng bày sản phẩm, giới thiệu quy trình chế tác và nâng tầm trải nghiệm mua sắm cho khách hàng.
Bên cạnh đó, dự án thêm ý nghĩa khi bố trí một không gian riêng để tôn vinh truyền thống làng nghề Đông Giao tại nhà lưu danh nghệ nhân. Đây là một điểm nhấn mang nhiều giá trị tinh thần, nơi tôn vinh những bậc thợ lành nghề đã gìn giữ bí quyết và truyền lửa cho nhiều thế hệ.
Toàn bộ hệ thống cảnh quan, biển chỉ dẫn, khu sinh hoạt văn hóa… đều được thiết kế hài hòa, vừa tạo cảm giác thân thuộc của làng nghề Bắc Bộ, vừa đáp ứng tiêu chuẩn của một không gian thương mại hiện đại.
Khơi dậy giá trị văn hóa, mở ra hướng phát triển bền vững cho tương lai
Không chỉ giải quyết nhu cầu thương mại, dự án còn là lời khẳng định mạnh mẽ về hướng phát triển bền vững: gắn phát triển kinh tế với bảo tồn văn hóa.
Làng nghề Đông Giao có hơn 3 thế kỷ truyền thống, nhưng cùng với quá trình đô thị hóa nhanh, nhiều giá trị có nguy cơ mai một do thiếu không gian trưng bày bài bản, thiếu các hoạt động văn hóa định kỳ. Dự án của Tập đoàn Tây Bắc sẽ bổ sung không gian dành cho trình diễn nghề, tổ chức workshop chạm khắc, hoạt động trải nghiệm dành cho học sinh, sinh viên và khách du lịch. Đây được xem là cách tiếp cận tích cực giúp nâng cao nhận thức của cộng đồng trẻ về nghề thủ công lâu đời, đồng thời tạo thêm nguồn thu cho người dân.
Không gian sự kiện và các công trình điểm nhấn như cổng làng nghề, nhà chòi truyền thống… sẽ trở thành nơi tổ chức hội chợ chuyên đề, lễ giỗ Tổ nghề và các sự kiện văn hóa mang tính thường niên. Những hoạt động này không chỉ duy trì bản sắc, mà còn góp phần đưa sản phẩm Đông Giao đến gần hơn với thị trường trong và ngoài nước.
Về mặt kinh tế, dự án được đánh giá sẽ tạo ra sự chuyển biến đáng kể trong mô hình phát triển của địa phương. Các hộ sản xuất có thể giảm chi phí tìm kiếm thị trường nhờ sự tập trung khách buôn và khách du lịch, đồng thời nâng cao biên lợi nhuận nhờ không gian bán hàng được tổ chức chuyên nghiệp. Sự xuất hiện của khu thương mại đồng bộ cũng giúp thu hút thêm doanh nghiệp, nhà phân phối và các đơn vị xuất khẩu đến làm việc trực tiếp tại làng nghề.
Theo đánh giá, một không gian thương mại - văn hóa hoàn chỉnh như dự án này chính là chìa khóa giúp Đông Giao chuyển mình từ làng nghề truyền thống sang mô hình “làng nghề kết hợp du lịch trải nghiệm”, xu hướng đang phát triển mạnh tại nhiều địa phương giàu bản sắc.
Với những ý nghĩa đa chiều, dự án Khu dân cư thương mại và Chợ sản phẩm đồ gỗ Đông Giao không chỉ là một khu thương mại mới, mà còn là nền tảng để cộng đồng làng nghề bước vào một giai đoạn phát triển bền vững, chuyên nghiệp và giàu cơ hội hơn. Khi hoàn thành, đây sẽ là điểm đến văn hóa - thương mại đặc sắc của Hải Phòng, nơi các hoạt động sản xuất - trưng bày - trải nghiệm và quảng bá thương hiệu đồ gỗ Đông Giao được kết nối chặt chẽ. Dự án được kỳ vọng tạo động lực tăng trưởng mới cho kinh tế địa phương, đồng thời bảo tồn trọn vẹn tinh hoa nghề chạm khắc gỗ đã bền bỉ phát triển suốt hơn 300 năm qua.
Hoàng Duy
