HTX Sâm núi Dành Đức Hạnh – Gìn giữ dược liệu quý

Theo dõi KTMT trên

Trong phong trào thi đua “Cả nước chung sức xây dựng nông thôn mới”, việc phát huy lợi thế bản địa để phát triển sản phẩm đặc trưng gắn với kinh tế hợp tác đang trở thành hướng đi hiệu quả tại nhiều địa phương. Tại tỉnh Bắc Ninh, Hợp tác xã Sâm núi Dành Đức Hạnh là một trong những mô hình tiêu biểu, vừa góp phần bảo tồn giống dược liệu quý, vừa tạo động lực phát triển kinh tế nông thôn bền vững.

Sâm Nam núi Dành là loài dược liệu bản địa có giá trị cao, gắn với nhiều truyền tích dân gian từ thời vua Tự Đức. Theo các tư liệu và nghiên cứu khoa học, loại sâm này có hàm lượng saponin cao, được sử dụng trong bồi bổ sức khỏe, hỗ trợ điều trị nhiều bệnh. Tuy nhiên, do khai thác tự phát trong thời gian dài, nguồn sâm tự nhiên ngày càng suy giảm, đứng trước nguy cơ cạn kiệt.

Trước thực trạng đó, Hợp tác xã Sâm núi Dành Đức Hạnh ra đời với mục tiêu bảo tồn, nhân giống và phát triển cây sâm Nam theo hướng bài bản, khoa học. HTX đã chủ động nghiên cứu, phục tráng giống, xây dựng vùng trồng tập trung, từng bước đưa cây sâm Nam từ khai thác tự nhiên sang trồng trọt có kiểm soát, gắn với bảo vệ hệ sinh thái núi Dành.

Một trong những điểm nổi bật của HTX là mạnh dạn ứng dụng khoa học – công nghệ vào sản xuất. Các mô hình trồng sâm được triển khai theo hướng hữu cơ, áp dụng công nghệ sinh học trong chăm sóc, hạn chế tối đa hóa chất, bảo đảm chất lượng dược liệu. Hiện tổng diện tích trồng sâm Nam trong vùng đã đạt trên 70 ha, tạo vùng nguyên liệu ổn định, từng bước hình thành chuỗi giá trị sản xuất – chế biến – tiêu thụ.

Không chỉ dừng lại ở sản xuất nguyên liệu, Hợp tác xã Sâm núi Dành Đức Hạnh còn chú trọng đầu tư khâu chế biến, đa dạng hóa sản phẩm. Theo ông Nguyễn Văn Đức, Phó Chủ nhiệm Hợp tác xã Sâm núi Dành Đức Hạnh, sau khi được nghiên cứu khoa học bài bản, cây sâm Nam đã mở ra nhiều hướng ứng dụng giá trị trong đời sống và sản xuất. Với hàm lượng saponin cao, sâm được chế biến thành các sản phẩm thực phẩm và thực phẩm chức năng như trà sâm, sâm sấy khô, rượu sâm, cao sâm, mật ong sâm, sâm hòa tan; đồng thời mở rộng sang lĩnh vực mỹ phẩm, chăm sóc sức khỏe. Hoa, lá sâm còn được tận dụng làm thức ăn chăn nuôi, gia tăng giá trị kinh tế.

“Thời gian tới, HTX xác định kết hợp phát triển vùng sâm với du lịch sinh thái, trải nghiệm dược liệu để nâng cao giá trị sản phẩm và thu nhập cho người dân”, ông Đức cho biết.

Hiệu quả từ mô hình trồng sâm Nam đã góp phần cải thiện rõ rệt đời sống người dân địa phương. Nhiều hộ dân tham gia HTX có thêm sinh kế ổn định, thu nhập cao hơn so với các cây trồng truyền thống. Từ chỗ sản xuất manh mún, tự phát, người dân dần thay đổi tư duy, tham gia liên kết, sản xuất theo quy trình, hướng tới phát triển bền vững.

Song song với phát triển kinh tế, HTX Sâm Nam núi Dành Đức Hạnh tích cực hưởng ứng phong trào thi đua xây dựng nông thôn mới. Các thành viên HTX gương mẫu chấp hành chủ trương, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước; tham gia giữ gìn cảnh quan môi trường, bảo vệ rừng, bảo tồn hệ sinh thái núi Dành – yếu tố quan trọng gắn với sinh trưởng của cây sâm Nam. Việc phát triển vùng trồng sâm cũng góp phần hạn chế nạn khai thác rừng trái phép, nâng cao ý thức cộng đồng trong bảo vệ tài nguyên thiên nhiên.

HTX còn đóng vai trò là cầu nối đưa các chính sách hỗ trợ của Nhà nước đến với người dân, từ hỗ trợ khoa học – kỹ thuật, xây dựng sản phẩm OCOP đến xúc tiến thương mại. Qua đó, kinh tế hợp tác từng bước khẳng định vị trí trong cơ cấu kinh tế nông thôn, góp phần thực hiện các tiêu chí về tổ chức sản xuất, thu nhập, môi trường trong xây dựng nông thôn mới.

Với hướng đi đúng đắn, Hợp tác xã Sâm núi Dành Đức Hạnh đang dần trở thành điểm sáng trong phát triển kinh tế nông thôn gắn với bảo tồn dược liệu quý. Trong thời gian tới, HTX tiếp tục mở rộng vùng trồng, nâng cao chất lượng sản phẩm, hoàn thiện chuỗi giá trị và xây dựng thương hiệu sâm Nam núi Dành trở thành sản phẩm đặc trưng của Bắc Hòa, tỉnh Bắc Ninh. Mô hình này không chỉ góp phần nâng cao thu nhập cho người dân mà còn đóng góp thiết thực vào phong trào thi đua xây dựng nông thôn mới theo hướng bền vững, hiện đại và giàu bản sắc địa phương

M.T