Khoa học và công nghệ bảo vệ môi trường đóng vai trò rất quan trọng trong nghiên cứu đánh giá công nghệ xử lý chất thải rắn, nhằm đưa ra được các giải pháp công nghệ, kỹ thuật xử lý phù hợp và hiệu quả, trong đó có chất thải rắn sinh hoạt.
Thay vì thu tiền xử lý rác thải theo bình quân đầu người như hiện nay, các cá nhân, hộ gia đình càng xả nhiều rác sẽ phải trả nhiều tiền hơn theo quy định tại Luật Bảo vệ môi trường 2020.
Năm 2021 và giai đoạn 2021 – 2025, Tổng cục Môi trường cần tập trung xử lý vấn đề chất thải rắn, đặc biệt là chất thải rắn sinh hoạt; tìm biện pháp giải quyết ô nhiễm nguồn nước, ô nhiễm không khí; chủ động phòng ngừa kiểm soát các nguồn gây ô nhiễm.
Cùng với quá trình đô thị hóa, từ nông thôn đến thành thị, không khó khi bắt gặp những công trình xây dựng. Điều này khiến lượng chất thải xây dựng phát sinh ngày càng nhiều tiềm ẩn nguy cơ ô nhiễm môi trường.
Theo thống kê của Bộ Xây dựng, tổng lượng chất thải rắn sinh hoạt của cả nước là khoảng 16 triệu tấn/năm, ước tính mỗi năm tăng thêm 10%. 70% số rác thải này được xử lý bằng hình thức chôn lấp, nghĩa là hình thức “đơn giản” nhất, tiềm ẩn nguy cơ gây ô nhiễm rất lớn. Vì vậy, câu chuyện quản lý và xử lý rác thải tại các địa phương chưa bao giờ hết “nóng”.
Khoảng 30% các trường hợp tử vong do ung thư phổi có liên quan đến ô nhiễm không khí. Tỉ lệ đột quỵ não cũng như các bệnh lý về tim mạch chiếm khoảng 25%. Việc kiểm soát ô nhiễm không khí xung quanh cũng như không khí trong nhà hiện nay là rất cấp bách.
Trong bối cảnh lượng hệ thống thu gom, vận chuyển, xử lý, tài chính không thể theo kịp với khối lượng chất thải gia tăng hiện nay thì mục tiêu của Chiến lược Quốc gia về Quản lý chất thải rắn, Việt Nam đề ra mục tiêu đến năm 2025 sẽ khó đạt được.
Lâu nay, chúng ta vẫn tồn tại quan niệm, chất thải là thứ bỏ đi, không còn giá trị sử dụng. Đã đến lúc, Việt Nam cần thay đổi cách ứng xử với chất thải, tận dụng lợi ích của chất thải để giảm gánh nặng xử lý, đồng thời, hạn chế ảnh hưởng tới môi trường.
Những hạn chế trong quản lý chất thải đang ảnh hưởng tiêu cực đến phát triển kinh tế và tăng trưởng bền vững ở Việt Nam. Các hậu quả về môi trường và sức khỏe cộng đồng khá nghiêm trọng.